«وصل» در غزلستان
- حافظ شیرازی
- «وصل» در غزلیات حافظ شیرازی
- حافظ ز دیده دانه اشکی همی فشان
باشد که مرغ وصل کند قصد دام ما - حافظ از دولت عشق تو سلیمانی شد
یعنی از وصل تواش نیست بجز باد به دست - حافظ هر آن که عشق نورزید و وصل خواست
احرام طوف کعبه دل بی وضو ببست - دلت به وصل گل ای بلبل صبا خوش باد
که در چمن همه گلبانگ عاشقانه توست - وصل تو اجل را ز سرم دور همی داشت
از دولت هجر تو کنون دور نماندست - دی وعده داد وصلم و در سر شراب داشت
امروز تا چه گوید و بازش چه در سر است - دلم امید فراوان به وصل روی تو داشت
ولی اجل به ره عمر رهزن امل است - من گدا و تمنای وصل او هیهات
مگر به خواب ببینم خیال منظر دوست - گفتمش در عین وصل این ناله و فریاد چیست
گفت ما را جلوه معشوق در این کار داشت - گر چه جای حافظ اندر خلوت وصل تو نیست
ای همه جای تو خوش پیش همه جا میرمت - از دست رفته بود وجود ضعیف من
صبحم به بوی وصل تو جان بازداد باد - روز وصل دوستداران یاد باد
یاد باد آن روزگاران یاد باد - هر دل که ز عشق توست خالی
از حلقه وصل تو برون باد - کسی به وصل تو چون شمع یافت پروانه
که زیر تیغ تو هر دم سری دگر دارد - مشکل عشق نه در حوصله دانش ماست
حل این نکته بدین فکر خطا نتوان کرد - غنچه گلبن وصلم ز نسیمش بشکفت
مرغ خوشخوان طرب از برگ گل سوری کرد - عشق تو نهال حیرت آمد
وصل تو کمال حیرت آمد - بس غرقه حال وصل کآخر
هم بر سر حال حیرت آمد - نه وصل بماند و نه واصل
آن جا که خیال حیرت آمد - غنیمتی شمر ای شمع وصل پروانه
که این معامله تا صبحدم نخواهد ماند - ما را که درد عشق و بلای خمار کشت
یا وصل دوست یا می صافی دوا کند - طایر دولت اگر باز گذاری بکند
یار بازآید و با وصل قراری بکند - یا وفا یا خبر وصل تو یا مرگ رقیب
بود آیا که فلک زین دو سه کاری بکند - وصل خورشید به شبپره اعمی نرسد
که در آن آینه صاحب نظران حیرانند - حافظ دوام وصل میسر نمی شود
شاهان کم التفات به حال گدا کنند - قومی به جد و جهد نهادند وصل دوست
قومی دگر حواله به تقدیر می کنند - دهان یار که درمان درد حافظ داشت
فغان که وقت مروت چه تنگ حوصله بود - این سرکشی که کنگره کاخ وصل راست
سرها بر آستانه او خاک در شود - بهای وصل تو گر جان بود خریدارم
که جنس خوب مبصر به هر چه دید خرید - به شکر آن که شکفتی به کام بخت ای گل
نسیم وصل ز مرغ سحر دریغ مدار - شب وصل است و طی شد نامه هجر
سلام فیه حتی مطلع الفجر - حافظ شکایت از غم هجران چه می کنی
در هجر وصل باشد و در ظلمت است نور - ز وصل روی جوانان تمتعی بردار
که در کمینگه عمر است مکر عالم پیر - بیا که بلبل مطبوع خاطر حافظ
به بوی گلبن وصل تو می سراید باز - خیال حوصله بحر می پزد هیهات
چه هاست در سر این قطره محال اندیش - سرفرازم کن شبی از وصل خود ای نازنین
تا منور گردد از دیدارت ایوانم چو شمع - در شب هجران مرا پروانه وصلی فرست
ور نه از دردت جهانی را بسوزانم چو شمع - چگونه دعوی وصلت کنم به جان که شده ست
تنم وکیل قضا و دلم ضمان فراق - اگر به کوی تو باشد مرا مجال وصول
رسد به دولت وصل تو کار من به اصول - شرمم از خرقه آلوده خود می آید
که بر او وصله به صد شعبده پیراسته ام - حافظا شاید اگر در طلب گوهر وصل
دیده دریا کنم از اشک و در او غوطه خورم - ای عاشقان روی تو از ذره بیشتر
من کی رسم به وصل تو کز ذره کمترم - مژده وصل تو کو کز سر جان برخیزم
طایر قدسم و از دام جهان برخیزم - به بوی مژده وصل تو تا سحر شب دوش
به راه باد نهادم چراغ روشن چشم - تا کی اندر دام وصل آرم تذروی خوش خرام
در کمینم و انتظار وقت فرصت می کنم - گرم از دست برخیزد که با دلدار بنشینم
ز جام وصل می نوشم ز باغ عیش گل چینم - چون سر آمد دولت شب های وصل
بگذرد ایام هجران نیز هم - زاد راه حرم وصل نداریم مگر
به گدایی ز در میکده زادی طلبیم - حافظ چو ره به کنگره کاخ وصل نیست
با خاک آستانه این در به سر بریم - سایه طایر کم حوصله کاری نکند
طلب از سایه میمون همایی بکنیم - صفیر بلبل شوریده و نفیر هزار
برای وصل گل آمد برون ز بیت حزن - مرغ کم حوصله را گو غم خود خور که بر او
رحم آن کس که نهد دام چه خواهد بودن - حافظ چه نالی گر وصل خواهی
خون بایدت خورد در گاه و بی گاه - که بندد طرف وصل از حسن شاهی
که با خود عشق بازد جاودانه - هر چند که هجران ثمر وصل برآرد
دهقان جهان کاش که این تخم نکشتی - به وصل دوست گرت دست می دهد یک دم
برو که هر چه مراد است در جهان داری - حالی خیال وصلت خوش می دهد فریبم
تا خود چه نقش بازد این صورت خیالی - حافظ مکن شکایت گر وصل دوست خواهی
زین بیشتر بباید بر هجرت احتمالی - فراق و وصل چه باشد رضای دوست طلب
که حیف باشد از او غیر او تمنایی - حافظ شب هجران شد بوی خوش وصل آمد
شادیت مبارک باد ای عاشق شیدایی - سعدی شیرازی
- «وصل» در غزلیات سعدی شیرازی
- گفتم مگر به وصل رهایی بود ز عشق
بی حاصلست خوردن مستسقی آب را - گر مراد خویش خواهی ترک وصل ما بگوی
ور مرا خواهی رها کن اختیار خویش را - شربتی تلختر از زهر فراقت باید
تا کند لذت وصل تو فراموش مرا - سعدی ز فراق تو نه آن رنج کشیدست
کز شادی وصل تو فرامش کند آن را - مرا به روز قیامت مگر حساب نباشد
که هجر و وصل تو دیدم چه جای موت و اعادت - گر برود جان ما در طلب وصل دوست
حیف نباشد که دوست دوستر از جان ماست - سعدی تو نه مرد وصل اویی
تا لاف زنی و قرب جویی - سعدی به قدر خویش تمنای وصل کن
سیمرغ ما چه لایق زاغ آشیان توست - سعدی خیال بیهده بستی امید وصل
هجرت بکشت و وصل هنوزت مصورست - بدار ای ساربان آخر زمانی
که عهد وصل را آخرزمانست - برو سعدی که کوی وصل جانان
نه بازاریست کان جا قدر جان هست - امید وصل مدار و خیال دوست مبند
گرت به خویشتن از ذکر دوست پرواییست - هر شبی روزی و هر روز زوالی دارد
شب وصل من و معشوق مرا آخر نیست - سعدی چو امید وصل باقیست
اندیشه جان و بیم سر نیست - ای که گفتی هیچ مشکل چون فراق یار نیست
گر امید وصل باشد همچنان دشوار نیست - گر تو را کامی برآید دیر زود از وصل یار
بعد از آن نامت به رسوایی برآید ننگ نیست - گر تو را آهنگ وصل ما نباشد گو مباش
دوستان را جز به دیدار تو هیچ آهنگ نیست - بر گلت آشفته ام بگذار تا در باغ وصل
زاغ بانگی می کنم چون بلبل آواییم نیست - روز وصلم قرار دیدن نیست
شب هجرانم آرمیدن نیست - قوی به چنگ من افتاده بود دامن وصل
ولی دریغ که دولت به تیزچنگی نیست - مژده از من ستان به شادی وصل
گر بمیرم به درد هجرانت - در دلم هیچ نیاید مگر اندیشه وصلت
تو نه آنی که دگر کس بنشیند به مکانت - ما را نمی برازد با وصلت آشنایی
مرغی لبقتر از من باید هم آشیانت - ز من حکایت هجران مپرس در شب وصل
عتاب کیست که در خلوت رضا گنجد - سعدیا صاف وصل اگر ندهند
ما و دردی کشان مجلس درد - ای بوی آشنایی دانستم از کجایی
پیغام وصل جانان پیوند روح دارد - طالب وصل تو چون مفلس و اندیشه گنج
حاصل آنست که سودای محالی دارد - توفیق عشق روی تو گنجیست تا که یافت
باز اتفاق وصل تو گوییست تا که برد - بی بخت چه فن سازم تا برخورم از وصلت
بی مایه زبون باشد هر چند که بستیزد - هجر بپسندم اگر وصل میسر نشود
خار بردارم اگر دست به خرما نرسد - سعدیا کنگره وصل بلندست و هر آنک
پای بر سر ننهد دست وی آن جا نرسد - خواب خوش من ای پسر دستخوش خیال شد
نقد امید عمر من در طلب وصل شد - بر من اگر حرام شد وصل تو نیست بوالعجب
بوالعجب آن که خون من بر تو چرا حلال شد - شیرین ننماید به دهانش شکر وصل
آن را که فلک زهر جدایی نچشاند - نادر گرفت دامن سودای وصلشان
دستی که عاقبت نه به دندان گزیده اند - قیمت وصل نداند مگر آزرده هجر
مانده آسوده بخسبد چو به منزل برود - تو همچو کعبه عزیز اوفتاده ای در اصل
که هر که وصل تو خواهد جهان بپیماید - خسان خورند بر از باغ وصل او و مرا
ز گلستان جمالش نصیب خار آید - فراق یار به یک بار بیخ صبر بکند
بهار وصل ندانم که کی به بار آید - پس از تحمل سختی امید وصل مراست
که صبح از شب و تریاک هم ز مار آید - گر فراقت نکشد جان به وصلت بدهم
تو گرو بردی اگر جفت و اگر طاق آید - یکره المحبوب وصلی انتهی عما نهی
یرسم المنظور قتلی ارتضی فیما امر - راضی شدم به یک نظر اکنون که وصل نیست
آخر بدین محقرم ای دوست دست گیر - گر بپرد مرغ وصلت در هوای بخت من
وه که آن ساعت ز شادی چارپر گردم چو تیر - شراب وصل تو در کام جان من ازلیست
هنوز مستم از آن جام آشنایی باز - آن پی مهر تو گیرد که نگیرد پی خویشش
وان سر وصل تو دارد که ندارد غم جانش - چون میسر شدی ای در ز دریا برتر
چون به دست آمدی ای لقمه از حوصله بیش - هرگز اندیشه نکردم که تو با من باشی
چون به دست آمدی ای لقمه از حوصله بیش - من خرقه فکنده ام ز عشقت
باشد که به وصل تو زنم چنگ - مرا تا پای می پوید طریق وصل می جوید
بهل تا عقل می گوید زهی سودای بی حاصل - آخر نه دل به دل رود انصاف من بده
چونست من به وصل تو مشتاق و تو ملول - مرا نه دولت وصل و نه احتمال فراق
نه پای رفتن از این ناحیت نه جای مقام - کجا روم که بمیرم بر آستان امید
اگر به دامن وصلت نمی رسد دستم - من از کجا و تمنای وصل تو ز کجا
اگر چه آب حیاتی هلاک خود جستم - دانی از دولت وصلت چه طلب دارم هیچ
یاد تو مصلحت خویش ببرد از یادم - شراب وصلت اندرده که جام هجر نوشیدم
درخت دوستی بنشان که بیخ صبر برکندم - روز هجرانت بدانستم قدر شب وصل
عجب ار قدر نبود آن شب و نادان بودم - باز از شراب دوشین در سر خمار دارم
وز باغ وصل جانان گل در کنار دارم - گر چه دانم که به وصلت نرسم بازنگردم
تا در این راه بمیرم که طلبکار تو باشم - شراب خورده ساقی ز جام صافی وصل
ضرورتست که درد سر خمار کشم - با وصل نمی پیچم وز هجر نمی نالم
حکم آن چه تو فرمایی من بنده فرمانم - مپرسم دوش چون بودی به تاریکی و تنهایی
شب هجرم چه می پرسی که روز وصل حیرانم - هر که بینی به جسم و جان زندست
من به امید وصل جانانم - تو خود سر وصل ما نداری
من عادت بخت خویش دانم - طمع وصل تو می دارم و اندیشه هجر
دیگر از هر چه جهانم نه امیدست و نه بیم - ای ز وصلت خانه ها دارالشفا
وی ز هجرت بیت ها بیت الحزن - هر کس که به جان آرزوی وصل تو دارد
دشوار برآید که محقر ثمنست آن - به ناز وصل پروردن یکی را
خطا کردی به تیغ هجر خستن - چنانت دوست می دارم که وصلم دل نمی خواهد
کمال دوستی باشد مراد از دوست نگرفتن - کسی که قیمت ایام وصل نشناسد
ببایدش دو سه روزی مفارقت کردن - تا کی ای جان اثر وصل تو نتوان دیدن
که ندارد دل من طاقت هجران دیدن - جفای عشق تو چندان که می برد سعدی
خیال وصل تو از سر نمی کند بیرون - دمی تو شربت وصلم نداده ای جانا
همیشه زهر فراقت همی چشم بی تو - گلبرگ عیش من به چه امید بشکفد
از بوستان وصل شمالی نیافته - باید که سری در نظرش هیچ نیرزد
آن کس که نهد در طلب وصل تو پایی - الی العداه وصلتم و تصحبونهم
و فی ودادکم قد هجرت احبابی - گفته بودی با تو در خواهم کشیدن جام وصل
جرعه ای ناخورده شمشیر جفا برداشتی - ندیدمت که بکردی وفا بدان چه بگفتی
طریق وصل گشادی من آمدم تو برفتی - نه دست عهد گرفتی که پای وصل بدارم
به چشم خویش بدیدم خلاف هر چه بگفتی - نه عدل بود نمودن خیال وصل و ربودن
چرا ز عاشق مسکین هم اولش ننهفتی - شکار آن گه توان کشتن که محکم در کمند آید
چو بیخ مهر بنشاندم درخت وصل برکندی - سعدی به وصل دوست چو دستت نمی رسد
باری به یاد دوست زمانی به سر بری - سعدیا دوست نبینی و به وصلش نرسی
مگر آن وقت که خود را ننهی مقداری - ز وصل او چو کناری طمع نمی دارم
کناره کردم و راضی شدم به دیداری - ای باد صبح بستان پیغام وصل جانان
می رو که خوش نسیمی می دم که خوش عبیری - جامه ای پهنتر از کارگه امکانی
لقمه ای بیشتر از حوصله ادراکی - دریغا عهد آسانی که مقدارش ندانستم
ندانی قدر وصل الا که درمانی به هجرانی - دل دردمند سعدی ز محبت تو خون شد
نه به وصل می رسانی نه به قتل می رهانی - ای که پای رفتنت کندست و راه وصل تند
بازگشتن هم نشاید تا قدم داری بپوی - مولوی
- «وصل» در دیوان شمس - غزلیات مولوی
- تن را سلامتها ز تو جان را قیامتها ز تو
عیسی علامتها ز تو وصل قیامت وار را - هر هستییی در وصل خود در وصل اصل اصل خود
خنبك زنان بر نیستی دستك زنان اندر نما - العشق مصباح العشا و الهجر طباخ الحشا
و الوصل تریاق الغشا یا من علی قلبی مشا - ای عاشقان ای عاشقان آمد گه وصل و لقا
از آسمان آمد ندا كای ماه رویان الصلا - شكوفه و میوه بستان برات هر درخت آمد
كه بیخم نیست پوسیده ببین وصل سماتی را - زبان صدق و برق رو برات ممنان آمد
كه جانم واصل وصلست و هشته بیثباتی را - اغانی جمله فرع شوق وصلیست
برابر نیست فرع و اصل اصلا - آوه كه بكرد بازگونه
آن دولت وصل پوستین را - ذكرست كمند وصل محبوب
خاموش كه جوش كرد سودا - از نوای عشق او آن جا زمین در جوش بود
وز هوای وصل او در چرخ دایم شد سما - شهر وصلت بوده است آخر ز اول جای دل
چند داری در غریبی این دل آواره را - آخر از هجران به وصلش دررسیدستی دلا
صد هزاران سر سر جان شنیدستی دلا - بحر و هجران رو نهد در وصل و ساحل رو دهد
پس بروید جمله عالم لاله و ریحان ما - چون عصای موسی بود آن وصل اكنون مار شد
ای وصال موسی وش اندرربا این مار را - در عیدگاه وصل برآمد خطیب عشق
با ذوالفقار و گفت مر آن شاه را ثنا - عمر اوانیست و وصل شربت صافی در آن
بی تو چه كار آیدم رنج اوانی مرا - امید وصل بود تا رگیش میجنبد
كه یافت دولت وصلت هزار دست جدا - به روز وصل اگر عقل ماندت گوید
نگفتمت كه چنان كن كه آن به این كشدا - اگر نه بیخ درختش درون غیب ملیست
چرا شكوفه وصلش شكفته است ملا - ز سوز شوق دل من همیزند عللا
كه بوك دررسدش از جناب وصل صلا - میان جنت و فردوس وصل دوست مقیم
رهیده از تك زندان جوع و رخص و غلا - لیك ز جایش ببرم تا شود
وصلت او ظاهر وقت جلا - هله ای روز چه روزی تو كه عمر تو دراز
یوم وصل و رحیق و نعیم و رضا - نور الله زمانا حازنا الوصل امانا
و سقی الله مكانا بحبیب التقینا - یا نسیم الصبح انی عند ما بشرتنی
یا خیال الوصل روحی عند ما جمشتنا - امشب شراب وصلت بر خاص و عام ریزم
شادی آنك ماهت بر روزنست امشب - ای عقل باش حیران نی وصل جو نه هجران
چون وصل گوش داری زان كس كه نیست غایب - كف میزن و زین میدان تو منشاء هر بانگی
كاین بانگ دو كف نبود بیفرقت و بیوصلت - چنین كس را سماع و دف چه باید
سماع از بهر وصل دلستانست - عاشق به جهان چه غصه دارد
تا جام شراب وصل برجاست - گفتمش آخر پی یك وصل چندین هجر چیست
گفت آری من قصابم گردران با گردنست - وصل خواهی با كسان بنشین كه ایشان واصلند
وصل از آن كس خواه باری كو به معنی واصلست - بس كن ار چه كه اراجیف بشیر وصل است
وصل همچون شكر ناگه بشنیده خوش است - پایم نمیرسد به زمین از امید وصل
هر چند از فراق توم دست بر سرست - مكری بكرد بنده و مكری بكرد وصل
از مكر توبه كردم مكارم آرزوست - بعد از چهار سال نشستیم دو به دو
یك ره به كوی وصل تو دوچارم آرزوست - با داردار وعده وصلت رسید صبر
هجران دو چشم بسته و بر دارم آرزوست - آمد موج الست كشتی قالب ببست
باز چو كشتی شكست نوبت وصل و لقاست - نوبت وصل و لقاست نوبت حشر و بقاست
نوبت لطف و عطاست بحر صفا در صفاست - ای شه صاحب قران خیز ز خواب گران
مركب دولت بران نوبت وصل آن ماست - از وصل همچون روز تو در هجر عالم سوز تو
در عشق مكرآموز تو بس ساده دل عیار شد - یكی خوبی شكرریزی چو باده رقص انگیزی
یكی مستی خوش آمیزی كه وصلش جاودان باشد - شب قدرست وصل او شب قبرست هجر او
شب قبر از شب قدرش كرامات و مدد بیند - چون مردم دیوانه ویران كنم این خانه
آن وصل بدین هجران یعنی بنمی ارزد - عاشق كه به صد تهمت بدنام شود این سو
چون نوبت وصل آید صد نام و لقب بیند - ما بنده آن شب كه به لشكرگه وصلش
در غارت شكر همه ما را حشر افتاد - نثرنا فی ربیع الوصل بالورد
حنانینا فنعم الزوج و الفرد - ور زان كه نیاز پیش آری
صد وصلت و صد عناق خیزد - باغی كه حیات گشت وصلش
خوشتر ز بهار و چار فصلش - گر لاف زدیم ما ز وصلش
آخر نه به روی آن پری بود - تعظیم و مواصلت دو ضدند
در فسحت وصل آن هبا بود - در بیابان غم از دوری دارالملك وصل
چند غم بردار بودستم كه غم بر دار بود - گوش بنهادم كه تا خود التماس وصل كیست
دیدمش كاندر پی زاری زبان را برگشود - غم چون دزد كه در دل همه شب دارد منزل
به كف شحنه وصلش به سر دار برآمد - دو هزار جان و دیده ز فزع عنان كشیده
چو صلای وصل آید گه ترك تاز گردد - در وصل چون ببستی و به لامكان نشستی
ز كجا رسد گشایش چو دری فراز گردد - به چه روز وصل دلبر همه خاك میشود زر
اگر آن جمال و منظر فر كیمیا ندارد - گر شدم خاك ره عشق مرا خرد مبین
آنك كوبد در وصل تو كجا باشد خرد - آزمودم دل خود را به هزاران شیوه
هیچ چیزش بجز از وصل تو خشنود نكرد - چون ره خانه ندانید كه زاده وصلید
چون سره و قلب ندانید كز این بازارید - ماه عید روز وصلش خواستم
از شب هجران براتم میدهد - در فراقند و همه منتظرند
كز كجا وصل و لقا میآید - دل در بهار بیند هر شاخ جفت یار
یاد آورد ز وصل و سوی یار میرود - آن زینهار گفتن عاشق تهی نبود
اینك سپاه وصل به زنهار میرسد - گر عید وصل تست منم خود غلام عید
بهر تست خدمت و سجده و سلام عید - ای شاد آن زمان كه درآید وصال تو
تا ما ز گنج وصل تو بدهیم وام عید - جام شراب وصل تو پر كن ز فضل خود
تا كام جان روا شود از جام و كام عید - صدق نگر بینفاق وصل نگر بیفراق
طاق طرنبین و طاق طاق شوم كان رسید - كنار خاك ز اشكم چو لعل و گوهر پر شد
اگر به وصل گشاید دمی كنار چه باشد - حدیث وصل تو گفتم بگفت لطف تو كری
ز بعد گفتن آری مگو چرا كه نشاید - به بوی وصل اگر عاشقی قرار گرفت
بهانه را نپذیرم بهانهها مدهید - به روز وصل چو برقم شب فراق چو ابر
از این دو حال مشوش بگو كدام برید - كرانه كرد دلم از نبیذ و از ساقی
چو وصل او بگشاید كنار بازآید - ز خار چون و چرا این زمان چو درگذری
به باغ جنت وصلش چرا توانی كرد - تنگ بود حوصله آدمی
از تو چو دریای و چو عمان شود - غم و اندیشه را گردن بریدند
كه آمد دور وصل و لطف و ایثار - این وصل به از هزار خوابست
از خواب مكن تو یاد زنهار - ور میخواهی كه زنده گردیم
ما را به نسیم وصل بسپار - زین قفص سر را ز هر سوراخ بیرون میكنم
سوی وصلت پر خود را میكنم این الفرار - بیتهای این غزل گر شد دراز از وصلها
پرده دیگر شد ولی معنی همانست ای پسر - اختران را شب وصلست و نثارست و نثار
چون سوی چرخ عروسیست ز ماه ده و چار - رحمش آمد شربت وصلم بداد
یافت یك یك موی من جانی دگر - چون شاخ یك درخت شدی زان دگر ببر
جویای وصل این شدهای دست از آن بدار - آید هر دم رسول از طرف شهر یار
با فرح وصل دوست با قدح شهریار - عشق تو كان دولت ابدست
لیك وصل جمال تو كانتر - دل من جامهها را میدراند
كه روز وصل دلدارست امروز - تو مخالفت همیكش تو موافقت همیكن
چو لباس تو درانند تو لباس وصل میدوز - دندان عیش كند شد از هجر ترش روی
امروز قند وصل گزیدن گرفت باز - كنش زنده وگر نكنی مسیحا را تو نایب كن
تو وصلش ده وگر ندهی به فضلش سوی فاضل كش - ای مستی هوش آخر در مهر بجوش آخر
در وصل بكوش آخر ای صبح وصالت خوش - در وصل تو میجوید وز شرم نمیگوید
كامسال طرب خواهد چون پار به آمیزش - عاشق حسن خودی لیك تو پنهان ز خود
خلعت وصلت بپوش بر تن این عور خویش - شكر كه موسی برست از همه فرعونیان
باز به میقات وصل آمد بر طور خویش - چو رو نمود به منصور وصل دلدارش
روا بود كه رساند به اصل دل دارش - دلم در گوش من گوید ز حرص وصل شمس الدین
الی تبریز یستسعی و فی تبریز یستفتش - چو فرش وصل بردارد شفا از منزل عاشق
فراش من لهیب النار من تحت الفتی یفرش - كل عقل بوصلكم مدهش
كل خد ببینكم مخدش - ور بجهد نیم سوز فحم بود او هنوز
تشنه دل و رو سیه طالب وصل و زفاف - تشنه چه بیند به خواب چشمه و حوض و سبو
تشنه وصل توام كی بگذارم طواف - به آبگینه این دل نظر كن از سر لطف
كه می طلب كند از وصل تو به جان او سنگ - در نمازش چو خروسم سبك و وقت شناس
نه چو زاغم كه بود نعره او وصل گسل - میان لشكر هجران كه تیغ در تیغست
سپاه وصل برآرد علم زهی اقبال - اسكت یا صاح كفی واعف عفا الله عفا
هات رحیقا به صفا قد وصل الوصل وصل - سنه الوصل قصیر عجل معتجل
سنه الهجر طویل و مدید و ممل - چو باغ وصل خوش بویم چو آب صاف در جویم
چو احسان است هر سویم در این احسان همیگردم - به روز وصل اگر ما را از آن دلدار بشناسی
پس آن دلبر دگر باشد من بیدل دگر باشم - از باغ جمال تو یك بند گیاهم من
وز خلعت وصل تو یك پاره كلهوارم - بر گرد تو این عالم خار سر دیوار است
بر بوی گل وصلت خاری است كه می خارم - من خامم و بریانم خندنده و گریانم
حیران كن و حیرانم در وصلم و مهجورم - روزه چون روزت كند روشن دل و صافی روان
روز عید وصل شه را ساخته قربان صیام - چه كمی درآید آخر به شرابخانه تو
اگر از شراب وصلت ببری ز سر خمارم - از بهار وصل بر بیمار دی
مغفرت را روح پرور می كنم - من ز وصلت چون به هجران می روم
در بیابان مغیلان می روم - روز باران است و ما جو می كنیم
بر امید وصل دستی می زنیم - قمر الحسن اتانی و الی الوصل دعانی
و رعانی و سقانی هو فی الفضل مقدم - نصر العشق اجیبوا و الی الوصل انیبوا
طلع البدر فطیبوا قدم الحب و انعم - و ان ذقتموا ما ذقتموه بحقها
و لا مشرب العشاق یوما وصلتم - منزلگه ما خاك نی گر تن بریزد باك نی
اندیشهام افلاك نی ای وصل تو كیوان من - یا رب به غیر این زبان جان را زبانی ده روان
در قطع و وصل وحدتت تا بسكلد زنار من - چون منزل ما خاك نیست گر تن بریزد باك نیست
اندیشهام افلاك نیست ای وصل تو كیوان من - عجب باشد كه روزی من بگیرم جام وصل او
شوم مست و همیگویم كه من خمار شمس الدین - ایا ای دل تو آن جایی كه نوشت باد وصل او
ولیكن زحمتش كم ده مكن آزار شمس الدین - چو جمله راههای وصل را بست
رخان عاشقان را زار می بین - در پی آن می كه خوردم از پیاله وصل تو
این چنین زهرت ز جام هجر خوردم مزمزان - ای ببسته خوابها امشب بیا
خواب ما را بین چو وصلت بینشان - زندگیام وصل تو مرگم فراق
بینظیرم كردهای اندر دو فن - ای خدا این وصل را هجران مكن
سرخوشان عشق را نالان مكن - گر چه بسی نشستم در نار تا به گردن
اكنون در آب وصلم با یار تا به گردن - والله به ذات پاكش نه چرخ گشت خاكش
با قند وصل همچون حلواگر است مردن - اگر تو ماه وصالی نشان بده از وصل
ز ساعد و بر سیمین و چهره حوران - پی رضای تو آدم گریست سیصد سال
كه تا ز خنده وصلش گشاده گشت دهن - نفی شدی در طلب وصل من
عمر ابد گیر ز اثبات من - الا یا صاح لا تعجل بقتلی قد دنا المقتل
ترفق ساعه و اسال وصل من باد بالهجران - ابشر ثم ابشر یا متمن
اقترب الوصل و افنی المحن - صبر همیگفت كه من مژده ده وصلم از او
شكر همیگفت كه من صاحب انبارم از او - وصل كنی درخت را حالت او بدل شود
چون نشود مها بدل جان و دل از وصال تو - مزن فال بدی زیرا به فال سعد وصل آید
مگو دورم ز شاه خود كه نیك اندر جواری تو - كنار وصل دربودی یكی چندی تو ای دیده
كنار از اشك پر كن تو چو از شه بركناری تو - زبان و جان من با وصل او رفت
به شرح خاك تبریزم زبان كو - جاء اوان وصلنا یلحقنا باصلنا
شممنا عبیره فانتهضوا لتیقنوا - الیوم من الوصل نسیم و سعود
الیوم اری الحب علی العهد فعودوا - یا قلب ابشرك به وصل و رحیق
ما فاتك من دهرك الیوم یعود - یا حب حنا نیك تجلیت بوصل
الروح فدا روحك بالروح تجود - یا رجلا حصیده مجبنه و مبخله
لیس یلذك الهوی لیس لفیك حوصله - غرقه شو اندر آب حق مست شو از شراب حق
نیست شو و خراب حق ای دل تنگ حوصله - وصل و هجران صلح كرده كفر ایمان یك شده
بوی وصل شاه ما اندر صبا آمیخته - ای شمس حق تبریز ار مقبل است جانم
اقبال وصل خود را بر جان مقبلم نه - به بوی وصل دو دیده خراب و مست شدهست
چگونه باشد یا رب وصال در دیده - مانند مرغی باش هان بر بیضه همچو پاسبان
كز بیضه دل زایدت مستی و وصل و قهقهی - گر دستبوس وصل تو یابد دلم در جست و جو
بس بوسهها كه دل دهد بر خاك پای آشتی - سبز شود آب و گلی چون دهدش وصل دلی
دلبر و دل جمع شدند لیك نباشند دوی - زینه لوصله الحقه باصله
نوره بنوره ایقظه من الكری - تا كه نثار كردهای از گل وصل بر سرم
بر كف پای كوششم خار نكرد خاریی - قرابه دل ز اشكستن شدی ایمن اگر از لطف
شراب وصل آن شه را دمی در وی درنگستی - ترنگ چنگ وصل او بپراندهمی جان را
تو گویی عیسی خوش دم درون آن ترنگستی - پیاپی گردد از وصلش قدحها بر مثال آن
كه اندر جنگ سلطانی قدح تیر خدنگستی - اگر در جنت وصلت چو آدم گندمی خوردم
مرا بیحله وصلت بدین عوری روا داری - شود شبهای تاریك فراق آن صنم روشن
بگوید وصل خوش نكته به گوش هجر یك رازی - الا ای كان ربانی شمس الدین تبریزی
رخ همچون زرم دارد برای وصل تو گازی - هر آن چشمی كه گریان است در عشق دلارامی
بشارت آیدش روزی ز وصل او به پیغامی - گهی از خوف محرومی و هجران ابد سوزی
گهی اندر امید وصل یكتا زفت انعامی - الا ای یوسف مصری از این دریای ظلمانی
روان كن كشتی وصلت برای پیر كنعانی - الا ای طوق وصل او كه در گردن همیزیبی
چو قمری ناله میدارم كه در گردن نمیآیی - وصلش به میان آید از لطف و كرم لیكن
كفو كمر وصلش ای كاش میانستی - تو آبی و من جویم جز وصل تو كی جویم
رونق نبود جو را چون آب بنگشایی - معنی ندهد وصلت این حرف بدان حرف
تا تو ننهی در كلمه فایده زایی - سرشته وصل یزدان كوه طور است
در آن كان تاب نارد یك زمانی - صلا كاین مغزها امروز پر شد
ز بوی وصل جانی جان سپاری - همه جان در شكر دارند از وصل
كه هر یك گفت ما را نیست ثانی - تو جانا بیوصالش در چه كاری
به دست خویش بیوصلش چه داری - اگر سنگت ببیند بر تو گرید
كه از وصل چه كس گشتی تو عاری - به وصلش مر سما را فخر بودی
به هجرش خاك را اكنون تو عاری - چنان مغرور و سركش گشته بودی
زمان وصل یعنی یار غاری - از آن میها ز وصلش مست بودی
نك آمد مر تو را دور خماری - ز لطف و حلم او بودهست آن وصل
نبود از عقل و فرهنگ و عیاری - ای وصل تو آب زندگانی
تدبیر خلاص ما تو دانی - من خود چه كسم كه وصل جویم
از لطف توم همیكشانی - چون باشد در خمار هجران
آن روح كه یافت وصل و مستی - ای وصل تو اصل شادمانی
كان صورتهاست وین معانی - چو من این وصل بدیدم همه آفاق دویدم
طلبیدم نشنیدم كه چه بد نام جدایی - همه در بخت شكفته همه با لطف تو خفته
همه در وصل بگفته كه خدایا تو كجایی - چو من این وصل بدیدم همه آفاق دویدم
طلبیدم نشنیدم كه چه بد نام جدایی - تو بر آن وصل خدایی تو بر آن روح بقایی
مده از جهل گوایی هله تا ژاژ نخایی - چشم یعقوب به دیدار پسر شاد شدی
ساقی وصل شراب صمدی پیمودی - رو به مریخ بگو كه بنگر وصلت دل
تا كه خنجر بنهی هیچ سری را نبری - با چنین زفتی چگونه كم زنی
با چنین وصلت به واصل كی رسی - ای باد شاخهها را در رقص اندرآور
بر یاد آن كه روزی بر وصل میوزیدی - این را به چپ كشاند و آن را به راست آرد
این را به وصل آرد و آن را سوی جدایی - وصلش نماید آن سو تا مست و گرم گردد
و آن سوی هجر باشد مكری است این دغایی - مقصود شمس دین است هم صدر و هم خداوند
وصلم به خدمت او است چون مرغزی و رازی - عقل از امید وصل چو مجنون روان شود
در عشق میرود به امید زیارتی - زین سنگلاخ هجر سوی سبزه زار وصل
گر زوترك نرانی ناچار بشكنی - باری چو بشكنی دل پرحسرت مرا
در وصل روی دلبر عیار بشكنی - هین كز فراخنای دلت تا به عرش رفت
هیهای وصل و خنده و قهقه چه شستهای - غلام ساعت نومیدیم كه آن ساعت
شراب وصل بتابد ز شیشهای حلبی - به دست هجر تو زارم تو نیز میدانی
طمع به وصل تو دارم، تو نیز میدانی - ای دل اندر اصول وصل گریز
كه بسی در فراق جان كندی - خادعنی و غرنی، هیجنی و جرنی
نور هلال وصلكم من افق مشید - اقبلت علی وصلی، راحلت لهجرانی
این القدم الاول؟ اینالنظر الثانی - طلب منی بشیرالوصل یوما
قباء الروح انزعت قبایی - فتبریز و شمسالدین قصدی
انادیهم، خدونی اوصلونی - لا تبح قتلی بالصد وصل
و اجرنی، انا صید الحرم - قد طلعالبدر علینا، قد وصلالوصل الینا
یا فتی وافق بدر فیه نذرنا والینا - بسكمالهجر فعودوا، فی طلبالوصل سعود
امتنعالوصل بشح، اجتنبواالشح، وجودوا - اموت بهجر، و احیی بوصل
فهذاك سكری، وذاك خماری - لكم دینكم خوان، ولی دین برو
وگر نی بوصل آ، اگر واصلی - جانا فرود آ، از بام بالا
وانعم بوصل، فالبیت خالی - گفتم كه: « بكشی تو بیگنه را »
گفتا: « كذا هوالوصل غالی » - سكرالقوم فاسكتوا طربالروح فانصتوا
وصلوا لا تعربدوا طلبا للتغلب - وصلت فانی ننماید بقا
زن نشود حامله از سعتری - كم رد علی بات وصل
كم عنه رجعت قد دعانی - الوصل سال سیلا مجنون صار لیلی
لیل غدا نهارا كن هكذا حبیبی - فذا ربیع وصل و نوبة التلاقی
و نعمة احاطت جمیعة الانام - فوصلكم مدید صلوا بلا انقطاع
و نزلكم مزید كلوا بلا غرام - تجود بوصل مشرق باهر نری
به جملة حاجاتنا و المسائل - لیالی الفراق! فكم ذاالجوی؟!
ربی الوصل! ما حان ان تهتدی؟! - «وصل» در دیوان شمس - رباعیات مولوی
- با عشق روان شد از عدم مرکب ما
روشن ز شراب وصل دائم شب ما - این فصل بهار نیست فصلی دگر است
مخموری هر چشم ز وصلی دگر است - بر من در وصل بسته میدارد دوست
دل را بعنا شکسته میدارد دوست - آن را که شراب وصل جانان دادند
در مذهب او کعبه و بتخانه یکیست - در وصل جمالش گل خندان منست
در هجر خیالش دل و ایمان منست - گر دامن وصل تو کشم جنگی نیست
ور طعنهی عشقت شنوم ننگی نیست - با وصل خوشت میزنم و میگیرم
وصلی که در او فراق را رنگی نیست - گر در وصلی بهشت یا باغ اینست
ور در هجری دوزخ با داغ اینست - مر وصل ترا هزار صاحب هوس است
تا خود به وصال تو که را دسترس است - کوتاهی عمر بین به وصلم دریاب
تا پیش از اجل مرا به فریاد رسد - آن روز که کار وصل را ساز آید
وین مرغ از این قفس بپرواز آید - از آب حیات دوست بیمار نماند
در گلبن وصل دوست یک خار نماند - جان باز که وصل او به دستان ندهند
شیر از قدح شرع به مستان ندهند - در عشق توام وفا قرین میباید
وصل تو گمانست و یقین میباید - در عشق توم وفا قرین میباید
وصل تو گمانست، یقین میباید - کس از خم چوگان تو گوئی نبرد
وز وصل تو ره به جستجوئی نبرد - هر لحظه میی به جان سرمست دهد
تا جان و دلم به وصل پیوست دهد - تا هر دم ما حوصلهی عشق رود
در هر دم ما عشق بیابد دم خود - گویند سخن ز وصل و هجران آخر
چیزیکه جدا نگشت چون پیوندد - چون دید رخ زرد من آن شهره نگار
گفتا که دگر به وصلم امید مدار - و آنگه که نوای وصل آهنگ کند
ای بخت بد بیا و آهنگ آموز - دل بر سر تو بدل نجوید هرگز
جز وصل تو هیچ گل نبوید هرگز - زین روز شبان کجا برد بو شب و روز
خود در شب وصل عاشقان کو شب و روز - نی جنگ و مصافست و مصافست مصاف
وصل است و زفافست زفافست زفاف - حاشاک تملنی و یوشیک تعل
ان لم یکن الوابل بالوصل فطل - من صورت وصل میتراشم شب و روز
با خاطر چون تیشه مگر نجارم - او از سر لطف گفت درمان تو چیست
گفتم وصلت گفت بر این درمانم - گه در طلب وصل مشوش باشیم
گاه از تعب هجر در آتش باشیم - گفتی که به وصل با تو همدم باشم
گو با که کجا شرم نداری همدم - ای گرسنهی وصل تو سیران جهان
لرزان ز فراق تو دلیران جهان - دل گفت به گاه وصل با یار مرا
نبود ز نظاره هیچ پروای سخن - ای در طلب گرهگشائی مرده
در وصل بزاده وز جدائی مرده - فصلیست چو وصل دوست فرخنده شده
از مردن تن چراغ دل زنده شده - از رنج و ملال ما چه فریاد کنی
آن به که به شکر وصل را شاد کنی - از ما چه گریزی و چرا داد کنی
زان ترس که وصل را بسی یاد کنی - این نیست ره وصل که پنداشتهای
این نیست جهان جان که بگذاشتهای - تا درد نیابی تو به درمان نرسی
تا جان ندهی به وصل جانان نرسی - مادام که در راه هوا و هوسی
از کعبهی وصل هردمی باز پسی