زن، زندگی، آزادی
«پیام» در غزلستان
- حافظ شیرازی
- «پیام» در غزلیات حافظ شیرازی
- همه شب در این امیدم که نسیم صبحگاهی
به پیام آشنایان بنوازد آشنا را - ای باد اگر به گلشن احباب بگذری
زنهار عرضه ده بر جانان پیام ما - به جان او که به شکرانه جان برافشانم
اگر به سوی من آری پیامی از بر دوست - حافظ به ادب باش که واخواست نباشد
گر شاه پیامی به غلامی نفرستاد - دیر است که دلدار پیامی نفرستاد
ننوشت سلامی و کلامی نفرستاد - بسوخت حافظ و کس حال او به یار نگفت
مگر نسیم پیامی خدای را ببرد - عفاالله چین ابرویش اگر چه ناتوانم کرد
به عشوه هم پیامی بر سر بیمار می آورد - پیام داد که خواهم نشست با رندان
بشد به رندی و دردی کشیم نام و نشد - هم عفاالله صبا کز تو پیامی می داد
ور نه در کس نرسیدیم که از کوی تو بود - بجز ثنای جلالش مساز ورد ضمیر
که هست گوش دلش محرم پیام سروش - مرحبا طایر فرخ پی فرخنده پیام
خیر مقدم چه خبر دوست کجا راه کدام - در راه عشق وسوسه اهرمن بسیست
پیش آی و گوش دل به پیام سروش کن - آن عهد یاد باد که از بام و در مرا
هر دم پیام یار و خط دلبر آمدی - ای صبا سوختگان بر سر ره منتظرند
گر از آن یار سفرکرده پیامی داری - که برد به نزد شاهان ز من گدا پیامی
که به کوی می فروشان دو هزار جم به جامی - عجب از وفای جانان که عنایتی نفرمود
نه به نامه پیامی نه به خامه سلامی - پیام دوست شنیدن سعادت است و سلامت
من المبلغ عنی الی سعاد سلامی - سعدی شیرازی
- «پیام» در غزلیات سعدی شیرازی
- پیام من که رساند به یار مهرگسل
که برشکستی و ما را هنوز پیوندست - بوی بهار می دمدم یا نسیم صبح
باد بهشت می گذرد یا پیام اوست - این مطرب از کجاست که برگفت نام دوست
تا جان و جامه بذل کنم بر پیام دوست - که را مجال سخن گفتنست به حضرت او
مگر نسیم صبا کاین پیام بگذارد - تا پای مبارکش ببوسم
قاصد که پیام دلبر آورد - پیام اهل دلست این خبر که سعدی داد
نه هر که گوش کند معنی سخن داند - پیام ما که رساند به خدمتش که رضا
رضای توست گرم خسته داری ار خشنود - دگر به گوش فراموش عهد سنگین دل
پیام ما که رساند مگر نسیم شمال - یا رب از فردوس کی رفت این نسیم
یا رب از جنت که آورد این پیام - گوش دلم بر درست تا چه بیاید خبر
چشم امیدم به راه تا که بیارد پیام - پیام دادم و گفتم بیا خوشم می دار
جواب دادی و گفتی که من خوشم بی تو - چندان بنشینم که برآید نفس صبح
کان وقت به دل می رسد از دوست پیامی - مولوی
- «پیام» در دیوان شمس - غزلیات مولوی
- ای گل تو مرغ نادری برعكس مرغان میپری
كامد پیامت زان سری پرها بنه بیپر بیا - بهار آمد بهار آمد سلام آورد مستان را
از آن پیغامبر خوبان پیام آورد مستان را - درآ در گلشن باقی برآ بر بام كان ساقی
ز پنهان خانه غیبی پیام آورد مستان را - چو بیصورت تو جان باشی چه نقصان گر نهان باشی
چرا دربند آن باشی كه واگویی پیامی را - شاهانه پیامی كن یك دعوت عامی كن
تا كی بود ای سلطان این با تو و آن تنها - به دو چشم من ز چشمش چه پیامهاست هر دم
كه دو چشم از پیامش خوش و پرخمار بادا - گوش من منتظر پیام تو را
جان به جان جسته یك سلام تو را - به حق آن زبان كاشف غیب
كه به گوشم رسان پیام تو را - ز هر ذره به گفت بیزبانی
پیامست و پیامست و پیامست - ز مستان سلامت ز رندان پیامت
كه قفل طرب را كلیدی كه نوشت - مستی سلامت میكند پنهان پیامت میكند
آن كو دلش را بردهای جان هم غلامت میكند - مستی سلامت میكند پنهان پیامت میكند
آن كو دلش را بردهای جان هم غلامت میكند - به روحهای مقدس ز من سلام برید
به عاشقان مقدم ز من پیام برید - گر سلامی از لب شیرین او داری بگو
ور پیامی از دل سنگین او داری بیار - بیسخنی ره رو راه تو را
در غم و شادیست پیامی دگر - شنیدهای كه در این راه بیم جان و سر است
چو یار آب حیاتست از این پیام مترس - ز مرگ خویش شنیدم پیام عیش ابد
زهی خدا كه كند مرگ را پیمبر عیش - رفته به چرخ ولوله كون گرفته مشغله
خلق گسسته سلسله از طرف پیام دل - پیام كرد مرا بامداد بحر عسل
كه موج موج عسل بین به چشم خلق غزل - دوری به تن لیك از دلم اندر دل تو روزنیست
زان روزن دزدیده من چون مه پیامت می كنم - لذت نامههای تو ذوق پیامهای تو
می نرود سوی لبم سخت شدهست در برم - وگر هزار دل پاك را به هر سر راه
به دست نامه پرخون به تو پیام كنیم - به حق آنك نداند دل خیال اندیش
مثالهای خیال مرا به وقت پیام - به گوش من برسانید هجر تلخ پیام
كه خواب شیرین بر عاشقان شدهست حرام - بچینند دشمنان را همچو دانه
پیام كعبه را داند شنیدن - پیام كردم كای تو پیمبر عشاق
بگو برای خدا زود ای رسول امین - پیمبر را چو پرده كرده در پیش
پس آن پرده میگوید پیام او - لب بستم ای بت شكرلب
بیواسطه و پیام برگو - خیال یار سواره همیرسد ای دل
پیامهای غریب از چنین سوار بجو - شاه بگفته نكته ای خفیه به گوش هر كسی
گفته به جان هر یكی غیر پیام دیگری - عطارد را همیگفتم به فضل و فن شدی غره
قلم بشكن بیا بشنو پیام نیشكر باری - قدحی دو چون بخوردی خوش و شیرگیر گردی
به دماغ تو فرستد شه و شیر ما پیامی - چه حسود بلك عاشق دو هزار هر نواحی
نه خیالشان نمایی نه به كس پیام داری - كرد پیامی برگ به میوه
زود بیایی گوش نخاری - بگو به تست پیامی اگر چه حاضر جانی
جواب ده به حق آنك بس لطیف جوابی - دگر مگوی پیامش رسید نوبت جامش
ز جام ساز ختامش چه آفتی چه بلایی - «پیام» در دیوان شمس - رباعیات مولوی
- فردوسی
- «پیام» در شاهنامه فردوسی
- نشستند سالی چنین سوگوار
پیام آمد از داور کردگار - فریدون پیامم بدین گونه داد
تو پاسخ گزار آنچه آیدت یاد - پیامش چو بشنید شاه یمن
بپژمرد چون زاب کنده سمن - فریدون فرستاد زی من پیام
بگسترد پیشم یکی خوب دام - از ایران یکی کهترم چون شمن
پیام آوریده به شاه یمن - پیامی درشت آوریده به شاه
فرستنده پر خشم و من بیگناه - بگویم چو فرمایدم شهریار
پیام جوانان ناهوشیار - فرستاد نزد برادر پیام
که جاوید زی خرم و شادکام - چو بشنید موبد پیام درشت
زمین را ببوسید و بنمود پشت - بدادند نزد فریدون پیام
نخست از جهاندار بردند نام - پیام دو خونی به گفتن گرفت
همه راستیها نهفتن گرفت - چو بشنید شاه جهان کدخدای
پیام دو فرزند ناپاک رای - بدو گفت آری گزارم پیام
بدین سان که گفتی و بردی تو نام - ز شاه و ز گردان بپرسید سام
ازیشان بدو داد نوذر پیام - نباید شدن شان سوی کاخ باز
بدان تا پیامی فرستم براز - بدیشان سپردند زر و گهر
پیام جهان پهلوان زال زر - بپرسید و بستد ازو نامه سام
فرستاده گفت آنچه بود از پیام - فرستاده باز آمد از پیش سام
ابا شادمانی و فرخ پیام - فرستاد نزدیک دستان سام
بسی داد با آن درود و پیام - پیام آوریدی سوی پهلوان
هم از پهلوان سوی سرو روان - پیام پدر شاه نوذر بداد
به دیدار او سام یل گشت شاد - ز مهراب گرد آوریده پیام
به نزد سپهبد جهانگیر سام - چنین گفت کامد ز کابل پیام
پیمبر زنی بود سیندخت نام - به سگسار مازندران بود سام
فرستاد نوذر بر او پیام - ازان پس به اغریرث آمد پیام
که ای پرمنش مهتر نیکنام - بپویید نزدیک دستان سام
بیاورد ازان نامداران پیام - بزرگان و جنگآوران را بخواند
پیام یلان پیش ایشان براند - پیامی بیامد به کردار سنگ
به افراسیاب از دلاور پشنگ - تهمتن همانگه زبان برگشاد
پیام سپهدار ایران بداد - بدو گفت رستم که از پهلوان
پیام آوریدم به روشن روان - مگر با درود و سلام و پیام
دو کشور شود زین سخن شادکام - هیونی تکاور بر زال سام
بباید فرستاد و دادن پیام - چنین داد از نامداران پیام
که ای نامور با گهر پور سام - یکی نامه باید چو برنده تیغ
پیامی به کردار غرنده میغ - مرا برد باید بر او پیام
سخن برگشایم چو تیغ از نیام - بدو داد پس نامور نامه را
پیام جهانجوی خودکامه را - ز کاووس دادش فروان سلام
ازان پس بگفت آنچ بود از پیام - فرستاده شد نزد هاماوران
بدادش پیام یکایک سران - پیام تهمتن همه باز راند
چو بشنید کاووس خیره بماند - پیامی ز من پیش کاووس بر
بگویش که مارا چه آمد به سر - بیامد سپهبد بکردار باد
به کاووس یکسر پیامش بداد - فرستاده رفت و بدادش پیام
برآشفت زان کار او نیکنام - برین هم نشان نزد رستم پیام
پرستنده و اسپ و زرین ستام - فرستاده آمد بدادش پیام
ز شاه و ز گرسیوز نیکنام - شنیدم پیام از کران تا کران
ز بیدار دل زنگهی شاوران - ز بهر سیاوش پیامی دراز
رسانم به گوش سپهبد به راز - ز روم و ز چین نیزش آمد پیام
همی یاد کاووس گیرد به جام - پیام سپهدار توران بداد
سیاوش ز پیغام او گشت شاد - پیامش همی گفت و نامه بداد
جهان پهلوان نامه بر سر نهاد - ازان کار گودرز شد تیز مغز
بر او پیامی فرستاد نغز - پیامی برد نزد افراسیاب
ز بیمش نیارد بدیده در آب - کز ایشان ندانم کسی را بنام
نیامد بر من درود و پیام - مران نامور پهلوان را تو نام
شوی بازجویی فرستی پیام - کجا خان ارمانش خوانند نام
وز ارمانیان نزد خسرو پیام - پیام منیژه به بیژن بگفت
همه روی بیژن چو گل بر شکفت - فرستاد نزدیک قیصر پیام
که من سرفرازم به گنج و به نام - فرستاد نزدیک قیصر پیام
که دانی که ما را نژادست و نام - فرستاد میرین به قیصر پیام
که این اژدها نیست کاید به دام - پیام گرانمایه قیصر بداد
چنان چون بباید به آیین و داد - بسان کسی کو پیامی برد
وگر نزد شاهی خرامی برد - چو گشتاسپ دید آن دلارای کام
فرستاد نزدیک قیصر پیام - فرستاد هرسو به کشور پیام
که چون سرو کشمر به گیتی کدام - دگر ترک بد نام او هوش دیو
پیامش فرستاد ترکان خدیو - بدادش درود پدر سربسر
پیامی که آورده بد در بدر - برآشفت ز آوازش اسفندیار
پیامی فرستاد زی گرگسار - همه تیغها برکشیم از نیام
به خنجر فرستاد باید پیام - پیامی رسانم ز اسفندیار
اگر بشنود پهلوان سوار - بدادش یکایک درود و پیام
از اسفندیار آن یل نیکنام - چنین گفت کری شنیدم پیام
دلم شد به دیدار تو شادکام - پیامی فرستاد نزد پدر
که آن شاخ رای تو آمد به بر - فرستاد نزدیک دستان سام
بدادش ز هر گونه چندی پیام - همانگه چو بنشست بر پای خاست
پیام سکندر بیاراست راست - کجا خود پیام آرد از خویشتن
چنان شهریاری سر انجمن - پیامم سپهبد بدین گونه داد
بگفتم به شاه آنچ او کرد یاد - بدو گفت کای مرد گسترده کام
بگو تا سکندر چه دادت پیام - پیامست از مرگ موی سپید
به بودن چه داری تو چندین امید - بدیشان پیامی فرستاد و گفت
که با مغز مردم خرد باد جفت - زن نامبردار نامه بداد
پیام دلیران همه کرد یاد - بفرمود تا با درود و خرام
بیاید بر شاه و آرد پیام - فرستاده آمد بهنگام شام
به دخت گرامی بداد آن پیام - پیامی به دادی به آیین و چرب
بدان تا نباشد به بیداد حرب - پیامی ز من نزد شاپور بر
به رزم آمدست او ز من سور بر - فرستاد بهرام زی او پیام
که ای مرد بیدار گسترده کام - سخنگوی بیفر و بیهوش گشت
پیامش سراسر فراموش گشت - وزان پس نگر تا چه دارد پیام
ازو بشنود پاسخ او تمام - شنیدم همه هرچ دادی پیام
وزان نامداران که کردی سلام - پیام بزرگان به خاقان بداد
دل شاه ترکان بدان گشت شاد - پیامی رسانم سوی شاه هند
همان پهلوی نامهیی برپرند - پیام شهنشاه با او بگفت
رخ رای هندی چوگل برشگفت - وزان پس فرستیم یک یک پیام
مگر شهریاران بیابند کام - بباید فرستاد و دادن پیام
بگردد مگر او ازین جنگ رام - پرستنده آمد بداد آن پیام
که بشنید زان مهر خویش کام - برین گونه دارم ز قیصر پیام
تو پاسخ گزار آنچ آیدت کام - ز زندان پیامی فرستاد دوست
به موبد که ای بنده را مغز و پوست - پیامی فرستاد نزدیک شاه
که ای تاج تو برتر از چرخ ماه - پیامش چو نزدیک هرمز رسید
یکی رازدار از میان برگزید - پیامی همی نزد قیصر برم
چو پاسخ دهد سوی مهتر برم - چنین گوی کز دخت خاقان پیام
رسانم برین مهتر شادکام - گر آگه کنی تا رسانم پیام
بدین تاجور مهتر نیک نام - همیگوید از دخت خاقان پیام
رسانم بدین مهتر شادکام - قلون گفت شاها پیامست و بس
نخواهم که گویم سخن پیش کس - تو اکنون از ایدر به شادی خرام
به خاقان بگو آنچ دادم پیام - برین نیز هر چون همیبنگرم
پیام تو باید بر خواهرم - چو بشنید موبد بشد نزد شاه
بدو داد یکسر پیام سپاه - تو اکنون ز خسرو برین بارخواه
بدان تا بگویم پیامش ز شاه - پیامی فرستم به نزد پدر
بگویم بدو این سخن در به در - چو اشتاد و خراد به رزین به شاه
پیام آوریدند زان بارگاه - پیامی رسانید نزد پدر
سخن یادگیری همه در بدر - به اشتاد گفت آنچ داری پیام
ازان بی منش کودک زشت کام - اگر باز خواهی بگویم همه
پیام جهاندار شاه رمه - سخن هرچ بشنیدی اکنون بگوی
پیامش مرا کمتر از آب جوی - چنین گفت اشتاد کای شادکام
من اندر نهانی ندارم پیام - پیامیست کان تیغ بار آورد
سر سرکشان در کنار آورد - دگر آنک دادی ز قیصر پیام
مرا خواندی دو دل و خویش کام - پیام من اینست سوی جهان
به نزد کهان و به نزد مهان - میندیش زین پس برین سان پیام
که دشمن شود بر تو بر شادکام - پیامی فرستاد نزدیک من
که تاریک شد جان باریک من