زن، زندگی، آزادی
«روزگار» در غزلستان
- حافظ شیرازی
- «روزگار» در غزلیات حافظ شیرازی
- بشد که یاد خوشش باد روزگار وصال
خود آن کرشمه کجا رفت و آن عتاب کجا - به آب دیده بشوییم خرقه ها از می
که موسم ورع و روزگار پرهیز است - روزگاریست که سودای بتان دین من است
غم این کار نشاط دل غمگین من است - پیوند عمر بسته به موییست هوش دار
غمخوار خویش باش غم روزگار چیست - حدیث هول قیامت که گفت واعظ شهر
کنایتیست که از روزگار هجران گفت - روز وصل دوستداران یاد باد
یاد باد آن روزگاران یاد باد - شب صحبت غنیمت دان که بعد از روزگار ما
بسی گردش کند گردون بسی لیل و نهار آرد - دوام عمر و ملک او بخواه از لطف حق ای دل
که چرخ این سکه دولت به دور روزگاران زد - بر آستانه تسلیم سر بنه حافظ
که گر ستیزه کنی روزگار بستیزد - حافظ اسرار الهی کس نمی داند خموش
از که می پرسی که دور روزگاران را چه شد - روزگاریست که دل چهره مقصود ندید
ساقیا آن قدح آینه کردار بیار - از دیده گر سرشک چو باران چکد رواست
کاندر غمت چو برق بشد روزگار عمر - کجاست همنفسی تا به شرح عرضه دهم
که دل چه می کشد از روزگار هجرانش - الا ای دولتی طالع که قدر وقت می دانی
گوارا بادت این عشرت که داری روزگاری خوش - برو به هر چه تو داری بخور دریغ مخور
که بی دریغ زند روزگار تیغ هلاک - کجا روم چه کنم چاره از کجا جویم
که گشته ام ز غم و جور روزگار ملول - بدین شکرانه می بوسم لب جام
که کرد آگه ز راز روزگارم - روزگاری شد که در میخانه خدمت می کنم
در لباس فقر کار اهل دولت می کنم - دیدار شد میسر و بوس و کنار هم
از بخت شکر دارم و از روزگار هم - خرم شد از ملاحت تو عهد دلبری
فرخ شد از لطافت تو روزگار حسن - آن چه اسکندر طلب کرد و ندادش روزگار
جرعه ای بود از زلال جام جان افزای تو - حافظ اگر چه در سخن خازن گنج حکمت است
از غم روزگار دون طبع سخن گزار کو - بگذر ز کبر و ناز که دیده ست روزگار
چین قبای قیصر و طرف کلاه کی - روزگاریست که ما را نگران می داری
مخلصان را نه به وضع دگران می داری - سعدی شیرازی
- «روزگار» در غزلیات سعدی شیرازی
- زهد پیدا کفر پنهان بود چندین روزگار
پرده از سر برگرفتیم آن همه تزویر را - ما را همه شب نمی برد خواب
ای خفته روزگار دریاب - سعدیا خوشتر از حدیث تو نیست
تحفه روزگار اهل شناخت - ز عقل و عافیت آن روز بر کران ماندم
که روزگار حدیث تو در میان انداخت - مرا به شاعری آموخت روزگار آن گه
که چشم مست تو دیدم که ساحری آموخت - کهن شود همه کس را به روزگار ارادت
مگر مرا که همان عشق اولست و زیادت - آن پری کز خلق پنهان بود چندین روزگار
باز می بینم که در عالم پدیدار آمدست - ابنای روزگار به صحرا روند و باغ
صحرا و باغ زنده دلان کوی دلبرست - دانی که چون همی گذرانیم روزگار
روزی که بی تو می گذرد روز محشرست - جور رقیب و سرزنش اهل روزگار
با من همان حکایت گاو دهلزنست - در عهد لیلی این همه مجنون نبوده اند
وین فتنه برنخاست که در روزگار اوست - چون تو گلی کس ندید در چمن روزگار
خاصه که مرغی چو من بلبل بستان اوست - گر زر فدای دوست کنند اهل روزگار
ما سر فدای پای رسالت رسان دوست - شادی به روزگار گدایان کوی دوست
بر خاک ره نشسته به امید روی دوست - ای عجب گر من رسم در کام دل
کی رسم چون روزگار از دست رفت - روزگاریست که سودای تو در سر دارم
مگرم سر برود تا برود سودایت - کس این کند که ز یار و دیار برگردد
کند هرآینه چون روزگار برگردد - به هرزه در سر او روزگار کردم و او
فراغت از من و از روزگار من دارد - هر کو نصیحت می کند در روزگار حسن او
دیوانگان عشق را دیگر به سودا می برد - از آن طرف نپذیرد کمال او نقصان
وزین جهت شرف روزگار ما باشد - ابنای روزگار غلامان به زر خرند
سعدی تو را به طوع و ارادت غلام شد - تا سر زلف پریشان تو محبوب منست
روزگارم به سر زلف پریشان ماند - هم بدهد دور روزگار مرادت
ور ندهد دور روزگار نماند - ای صورتی که پیش تو خوبان روزگار
همچون طلسم پای خجالت به دامنند - ای گوی حسن برده ز خوبان روزگار
مسکین کسی که در خم چوگان چو گو بود - گلم ز دست به دربرد روزگار مخالف
امید هست که خارم ز پای هم به درآید - ای که دلم بردی و جان سوختی
در سر سودای تو شد روزگار - گر تنم مویی شود از دست جور روزگار
بر من آسانتر بود کآسیب مویی بر تنش - تو آفتاب منیری و دیگران انجم
تو روح پاکی و ابنای روزگار اجسام - اگر زبان مرا روزگار دربندد
به عشق در سخن آیند ریزه های عظام - روزگاریست که سودازده روی توام
خوابگه نیست مگر خاک سر کوی توام - هر جور که از تو بر من آید
از گردش روزگار دارم - ای روزگار عافیت شکرت نکردم لاجرم
دستی که در آغوش بود اکنون به دندان می برم - ای مونس روزگار سعدی
رفتی و نرفتی از ضمیرم - چند فشانی آستین بر من و روزگار من
دست رها نمی کند مهر گرفته دامنم - بپرس حال من آخر چو بگذری روزی
که چون همی گذرد روزگار مسکینم - ما را سریست با تو که گر خلق روزگار
دشمن شوند و سر برود هم بر آن سریم - گر غصه روزگار گویم
بس قصه بی شمار گویم - کس نیست که دل سوی من آرد
تا غصه روزگار گویم - سعدی به روزگاران مهری نشسته در دل
بیرون نمی توان کرد الا به روزگاران - به روزگار عزیزان که روزگار عزیز
دریغ باشد بی دوستان به سر بردن - سر درنیاورم به سلاطین روزگار
گر من ز بندگان تو باشم کمینه ای - گله از فراق یاران و جفای روزگاران
نه طریق توست سعدی کم خویش گیر و رستی - ای از بهشت جزوی و از رحمت آیتی
حق را به روزگار تو با ما عنایتی - ز ابنای روزگار به خوبی ممیزی
چون در میان لشکر منصور رایتی - سعدیا گر روزگارت می کشد
گو بکش بر دست سیمین ساعدی - گر در غمت بمیرم شادی به روزگارت
پیوسته نیکوان را غم خورده اند و شادی - ایدون که می نماید در روزگار حسنت
بس فتنه ها بزاید تو فتنه از که زادی - چو روزگار نسازد ستیزه نتوان برد
ضرورتست که با روزگار درسازی - به روزگار عزیزان که یاد می کنمت
علی الدوام نه یادی پس از فراموشی - به تو حاصلی ندارد غم روزگار گفتن
که شبی نخفته باشی به درازنای سالی - مرا با روزگار خویش بگذار
نگیرد سرزنش در لاابالی - مرا گناه نباشد نظر به روی جوانان
که پیر داند مقدار روزگار جوانی - اگر تو بر دل آشفتگان ببخشایی
ز روزگار من آشفته تر چه می خواهی - خیام نیشابوری
- «روزگار» در رباعیات خیام نیشابوری
- مولوی
- «روزگار» در دیوان شمس - غزلیات مولوی
- از فراق شمس دین افتادهام در تنگنا
او مسیح روزگار و درد چشمم بیدوا - در زاهدی شكستم به دعا نمود نفرین
كه برو كه روزگارت همه بیقرار بادا - چون ز خوان فضل روزه بشكنم
عید باشد روزگارم روز و شب - دل برهید از دغل روزگار
در بغل عشق خزیدن گرفت - آن یوسف خوش عذار آمد
وان عیسی روزگار آمد - روزگار خویش را امروز دان
بنگرش تا در چه سودا میرود - خیاط روزگار به بالای هیچ مرد
پیراهنی ندوخت كه آن را قبا نكرد - مفكن گزافه مهره در این طاس روزگار
پرهیز از آن حریف كه هست اوستاد نرد - این تحفه دیدهاند كه عشاق روزگار
تا برشمار موی تو سرها همیدهند - تو را اگر سر كارست روزگار مبر
شكار شو نفسی و دمی بگیر شكار - چند از این راه نو روزگار
پرده آن یار قدیمی بیار - پرها بر هم زند یعنی دریغا خواجهام
روزگار نازنین را میدهد بر آنموس - دوش مرا گفت یار چونی از این روزگار
چون بود آن كس كه دید دولت خندان خویش - گر گمشدگان روزگاریم
ره یافتگان كوی یاریم - گم گردد روزگار چون ما
گر آتش دل بر او گماریم - عشق تو است هر زمان در خمشی و در بیان
پیش خیال چشم من روزی و روزگار من - تو نوح روزگاری و ما چو اهل كشتی
چو نوح رفت كشتی كجا رهد ز طوفان - چون نهد پا در دماغ سركشان روزگار
در زمان سجده كنان گردند همچون خادمان - گفتی مرا به خنده خوش باد روزگارت
كس بیتو خوش نباشد رو قصه دگر كن - هر كه در این روزگار دارد او كار بار
بنده شدهست و شكار یار مرا همچنین - بجز به حلقه عشاق روزگار مبر
بجز به كوی خرابات آشیانه مكن - صد روز و روزگار دگر گر دهی مرا
بادا فدای عشق و فریب و ولای تو - ای باقی و بقای تو بیروز و روزگار
شد روز و روزگار من اندر وفای تو - رو رو دلا با قافله تنها مرو در مرحله
زیرا كه زاید فتنهها این روزگار حامله - ای كه میجویی مثال شمس تبریزی تو هم
روزگاری میبری و اندر غم بیهودهای - نه ز بادها بمیرد نه ز نم كمی پذیرد
نه ز روزگار گیرد كهنی و یا قدیدی - دی بخندید آن بهار نیكوان
گشت خندان روزگارم اندكی - عیسی روزگاری سیاح باش در شب
در آب و در گل ای جان تا همچو خر نخسپی - بازآمدی كه ما را درهم زنی به شوری
داوود روزگاری با نغمه زبوری - بیا بیا و به هر سوی روزگار مبر
كه نیست نقد تو را پیش غیر بازاری - «روزگار» در دیوان شمس - رباعیات مولوی
- ای زاهد شبخیز تو مغرور نماز
بیرون ز نماز روزگاری دگر است - روزم اینست و روزگارم اینست
آرام و قرار و غمگسارم اینست - چشم تو ز روزگار خونریزتر است
تیر مژهی تو از سنان تیزتر است - از یار بجز فراق بر جای نماند
رفت آن همه روزگار گوئی که نبود - چون بدنامی بروزگاری افتد
مرد آن نبود که نامداری افتد - گر پاره کنی ز رنج ایوب توام
ای یوسف روزگار یعقوب توام - ای مونس روزگار چونی بی من
ای همدم غمگسار چونی بی من - اندر عالم که دید محنتزدهای
سرگشتهی روزگار حیرانتر از این - تا بانگ زنم ز خاک آغشته به خون
کای یوسف روزگار و گمگشتهی من - صد قرن گذشت و آسمان نیزد ندید
در گردش روزگار مانندهی تو - ای یوسف روزگار ما یعقوبیم
پیراهن تست چشم را بینائی - فردوسی
- «روزگار» در شاهنامه فردوسی
- سرمایهی گوهران این چهار
برآورده بیرنج و بیروزگار - پژوهندهی روزگار نخست
گذشته سخنها همه باز جست - بپرسیدم از هر کسی بیشمار
بترسیدم از گردش روزگار - بدانستم آمد زمان سخن
کنون نو شود روزگار کهن - که بود آنکه دیهیم بر سر نهاد
ندارد کس آن روزگاران به یاد - برآمد برین کار یک روزگار
فروزنده شد دولت شهریار - چو آمد مر آن کینه را خواستار
سرآمد کیومرث را روزگار - چو پیش آمدش روزگار بهی
ازو مردری ماند تخت مهی - بسی رنج برد اندران روزگار
به افسون و اندیشهی بیشمار - برفت و سرآمد برو روزگار
همه رنج او ماند ازو یادگار - چنین تا بر آمد برین روزگار
ندیدند جز خوبی از کردگار - ز خارا گهر جست یک روزگار
همی کرد ازو روشنی خواستار - چنین جشن فرخ ازان روزگار
به ما ماند ازان خسروان یادگار - چنین سال سیصد همی رفت کار
ندیدند مرگ اندران روزگار - یکی مرد بود اندر آن روزگار
ز دشت سواران نیزه گذار - سراسر زمانه بدو گشت باز
برآمد برین روزگار دراز - سه روز اندرین کار شد روزگار
سخن کس نیارست کرد آشکار - چو از روزگارش چهل سال ماند
نگر تا بسر برش یزدان چه راند - نهانی سخن کردشان آشکار
ز نیک و بد و گردش روزگار - برآمد برین روزگار دراز
کشید اژدهافش به تنگی فراز - پر از داغ دل خستهی روزگار
همی رفت پویان بدان مرغزار - بدو گفت کاین کودک شیرخوار
ز من روزگاری بزنهار دار - خبر شد به ضحاک بدروزگار
از آن گاو برمایه و مرغزار - بدو دادمت روزگاری دراز
همی پروردیدت به بر بر به ناز - ندارم همی دشمن خرد خوار
بترسم همی از بد روزگار - ببرد سر بیگناهان هزار
هراسان شدست از بد روزگار - برو آفرین کرد کای شهریار
همیشه بزی تا بود روزگار - بسا روزگارا که بر کوه و دشت
گذشتست و بسیار خواهد گذشت - همی آفرین خواند بر کردگار
برآن شادمان گردش روزگار - که جاوید بادا چنین شهریار
برومند بادا چنین روزگار - ز ضحاک شد تخت شاهی تهی
سرآمد برو روزگار مهی - برآمد برین روزگار دراز
زمانه به دل در همی داشت راز - خماند شما را هم این روزگار
نماند برین گونه بس پایدار - بسی روزگاران شدست اندرین
نکردیم بر باد بخشش زمین - چنین داد پاسخ که ای شهریار
نگه کن بدین گردش روزگار - چو دستور باشد مرا شهریار
به بد نگذرانم بد روزگار - مرا با شما هم به فرجام کار
بباید چشیدن بد روزگار - همی خواهم از روشن کردگار
که چندان زمان یابم از روزگار - چو جشنی بد این روزگار بزرگ
شده در جهان میش پیدا ز گرگ - مگر بد سگالد بدو روزگار
به جان و تن خود خورد زینهار - همه لشکر سلم همچون رمه
که بپراگند روزگار دمه - فریدون شد و نام ازو ماند باز
برآمد برین روزگار دراز - چو آن کودک خرد پر مایه گشت
برآن کوه بر روزگاری گذشت - مگر کاین نشیمت نیاید به کار
یکی آزمایش کن از روزگار - نگه کن که مر سام را روزگار
چه بازی نمود ای پسر گوش دار - نهادند بر کوه و گشتند باز
برآمد برین روزگاری دراز - بدین گونه تا روزگاری دراز
برآورد داننده بگشاد راز - بگفتند باشاه دیهیم دار
که شادان بزی تا بود روزگار - کنون دور ماندم ز پروردگار
چنین پروراند مرا روزگار - چو مرغ ژیان باشد آموزگار
چنین کام دل جوید از روزگار - گرفت آفرین زال بر کردگار
بران بخشش گردش روزگار - چنین گفت با بخردان شهریار
که بر ما شود زین دژم روزگار - به سی روز مه را سرآید شمار
برین سان بود گردش روزگار - گرفتش جهان پهلوان در کنار
بپرسیدش از گردش روزگار - بسی برنیامد برین روزگار
که آزاده سرو اندر آمد به بار - همی گشت چندی بروبر جهان
برهنه شد آن روزگار نهان - نخست آفرین کرد بر کردگار
بران شادمان گردش روزگار - نشانی که ماند همی از تو باز
برآید برو روزگار دراز - برین برنیامد بسی روزگار
که بیدادگر شد سر شهریار - چو کاهل شود مرد هنگام کار
ازان پس نیابد چنان روزگار - ببایست ماندن که خود روزگار
همی کرد با جان تو کارزار - نبد شاه را روزگار نبرد
به بیچارگی جنگ بایست کرد - سر نامداران تهی شد ز جنگ
ز تنگی نبد روزگار درنگ - چنین تا برآمد برین روزگار
درخت بلا کینه آورد بار - جوانی بد و نیکی روزگار
من امروز را دی گرفتم شمار - بسی یاد دادندم از روزگار
دمان از پس و من دوان زار و خوار - بدین روزگار اندر افراسیاب
بیامد به تیزی و بگذاشت آب - کرا گم شود راه آموزگار
سزد گر جفا بیند از روزگار - چنین پاسخش داد دیو سپید
که از روزگاران مشو ناامید - همانا که از بهر این روزگار
ترا پرورانید پروردگار - چنین آمدم بخشش روزگار
تو جان و تن من به زنهار دار - همانا که بخشایش کردگار
فراز آمدست اندرین روزگار - به ایرانیان گفت پس شهریار
که بر ما سرآمد بد روزگار - کنون گر شوی آگه از روزگار
روان و خرد بادت آموزگار - برین برنیامد بسی روزگار
که بر گوشهی گلستان رست خار - غمی گشت وز شاه زنهار خواست
بدانست کان روزگار بلاست - ببایست تا گاهش آمد به جنگ
نبد روزگار سکون و درنگ - شما را ز بهر چنین روزگار
همی پرورانیدم اندر کنار - جهان پهلوانی به رستم سپرد
همه روزگار بهی زو شمرد - به خواب اندر آمد بد روزگار
ز خوبی و از داد آموزگار - بخفت و برآسود از روزگار
چمان و چران رخش در مرغزار - بدو داد و گفتش که این را بدار
اگر دختر آرد ترا روزگار - بدو گفت کاکنون ازین برمگرد
که دیدی مرا روزگار نبرد - نخست آفرین کرد بر کردگار
نمود آنگهی گردش روزگار - نخست آفرین کرد بر کردگار
جهاندار و پروردهی روزگار - سرش کردن از تیزی من تهی
نمودن بدو روزگار بهی - بدین دژ بدم من بدان روزگار
کجا او بیامد بر شهریار - به سیری رسانیدم از روزگار
دو لشکر نظاره بدین کارزار - بسی برنیمد برین روزگار
که رنگ اندر آمد به خرم بهار - چنین تا برآمد برین روزگار
تهمتن بیامد بر شهریار - برآمد برین نیز یک روزگار
چنان بد که سودابهی پرنگار - بپرسید و گفتند با شهریار
که چون گشت بر ماهرخ روزگار - سیاوش بدو گفت انده مدار
کزین سان بود گردش روزگار - به رای و به اندیشهی نابکار
کجا بازگردد بد روزگار - نخست آفرین کرد بر کردگار
کزو گشت پیروز و به روزگار - سه روز اندرین جنگ شد روزگار
چهارم ببخشود پروردگار - بدیشان چنین گفت کز روزگار
نبینم همی بهره جز کارزار - بپرسید و بگرفتش اندر کنار
ز فرزند و از گردش روزگار - رسیدم به بلخ و به خرم بهار
همه شادمان بودم از روزگار - چنین هم پذیرفته او را سپار
تو بیدار دل باش و به روزگار - وزان پس که داند کزین کارزار
کرا برکشد گردش روزگار - شنیدی که دشمن به ایران چه کرد
چو پیروز شد روزگار نبرد - همی دید چشم بد روزگار
که اندر نهان چیست با شهریار - ز کار پدر دل پراندیشه کرد
ز ترکان و از روزگار نبرد - بدو گفت پیران که ای شهریار
انوشه بدی تا بود روزگار - چنین رفت بر سر مرا روزگار
که با مهر او آتش آورد بار - و دیگر که کاووس شد پیرسر
ز تخت آمدش روزگار گذر - چنین کی پسندد ز من کردگار
کجا بر دهد گردش روزگار - و گر باز گردد سوی شهریار
ترا بهتری باشد از روزگار - مگردان به ما بر دژم روزگار
چو آمد درخت بزرگی به بار - که میدان بازیست گر کارزار
برین گردش و بخشش روزگار - یکی روز پیران به به روزگار
سیاووش را گفت کای نامدار - بدو گفت پیران که با روزگار
نسازد خرد یافته کارزار - ندانی تو بستن برو رهگذار
و گر بگذری نگذرد روزگار - ز کین گر ببینم سر او تهی
درخشان شود روزگار بهی - برفتند پیچان و لب پر سخن
پر از کین دل از روزگار کهن - چنین تا برآمد برین روزگار
پر از درد و کین شد دل شهریار - همان آزمایش بد از روزگار
ازین کینه ور تیزدل شهریار - چو یاد آمدش روزگار گزند
کزو بگسلد مهر چرخ بلند - دل شاه زان کار شد دردمند
پر از غم شد از روزگار گزند - نماند برو بر بسی روزگار
به روز جوانی سرآیدش کار - به هنگام شادی درختی مکار
که زهر آورد بار او روزگار - ببندش همی دار تا روزگار
برین بد ترا باشد آموزگار - که ای شاه پیروز و به روزگار
زمانه مبادا ز تو یادگار - پدر شاه و رستمش پروردگار
بپیچی به فرجام زین روزگار - بدو گفت چون تیره شد روی کار
نشاید شمردن به بد روزگار - سیاوش بنالید با کردگار
کهای برتر از گردش روزگار - چو بشنید افراسیاب این سخن
برو تازه شد روزگار کهن - سرآمد بریشان بر آن روزگار
همه کشته گشتند و برگشته کار - گر ایدونک بد بینی از روزگار
به نیکی همو باشد آموزگار - همی خواهم از روشن کردگار
که چندان زمان یابم از روزگار - نباید که تنگ آیدش روزگار
اگر دیده و دل کند خواستار - چنین تا برآمد برین روزگار
بیامد به فرمان آموزگار - همی پرورانیدش اندر کنار
بدو شادمان گردش روزگار - بپرسید بازش ز آموزگار
ز نیک و بد و گردش روزگار - پرآشوب جنگست زو روزگار
همه یاد دارم ز آموزگار - اگر تاج داری و گر دست تنگ
نبینی همی روزگار درنگ - چو آگاهی آمد به کاووس شاه
که شد روزگار سیاوش تباه - دریغ آن گو نامبرده سوار
که چون او نبیند دگر روزگار - فرامرز پیش پدر شد چو گرد
به پیروزی از روزگار نبرد - اگر سستی آرید یک تن به جنگ
نماند مرا روزگار درنگ - که گر پیلسم از بد روزگار
خرد یابد و بند آموزگار - وزان پس به نخچیر به ایوز و باز
برآمد برین روزگاری دراز - زواره چو بشنید زو این سخن
برو تازه شد روزگار کهن - فرامش مکن کین آن شهریار
که چون او نبیند دگر روزگار - شد از رنج و سختی جهان پر نیاز
برآمد برین روزگار دراز - تو مر بیژن خرد را در کنار
بپرور نگهدارش از روزگار - بدو گفت کای مرد با رنج خیز
که آمد ترا روزگار گریز - اگر خاک بودیش پروردگار
ندیدی دو چشم من این روزگار - پر از خون دل از رود گشتند باز
برآمد برین روزگار دراز - بدیشان رسد تخت شاهنشهی
سرآید به ما روزگار مهی - بسی آفرین کرد بر شهریار
که خرم بدی تا بود روزگار - چرا برد باید غم روزگار
که گنج از پی مردم آید به کار - چنین گفت پس طوس با شهریار
که از رای تو نگذرد روزگار - ورا پیلتن گفت کین غم مدار
به کام تو گردد همه روزگار - چنین گفت با شاه جنگی تخوار
که آمد گه گردش روزگار - وزین گفتتها بود مغزش تهی
همی جست نو روزگار بهی - همی آفرین کرد بر شهریار
که نوشه بدی تا بود روزگار - که اکنون برآمد بسی روزگار
شنیدم بسی پند آموزگار - نبود رخش رخشان بران مرغزار
جهانجوی شد تند با روزگار - که داند که چندین نشیب و فراز
به پیش آرد این روزگار دراز - تگ روزگار از درازی که هست
همی بگذراند سخنها ز دست - ازین پس کنون تا نه بس روزگار
شد چون بهشت آن در و مرغزار - دلش شادمانه چو خرم بهار
همیشه برین گردش روزگار - چو پیش آورم گردش روزگار
نباید مرا پند آموزگار - چنین پروراند همی روزگار
فزون آمد از رنگ گل رنج خار - سپهدار خود دیده بد روزگار
نرفتی بگفتار آموزگار - چنین تا برآمد برین روزگار
پر از درد گشتاسپ از شهریار - همی گفت کای داور کردگار
غم آمد مرا بهره زین روزگار - پس پردهی قیصر آن روزگار
سه بد دختر اندر جهان نامدار - چنان دید کاندر فلان روزگار
از ایران بیاید یکی نامدار - همی گفت ایا پاک پروردگار
فروزندهی گردش روزگار - همی آفرین خواند بر کردگار
که ای آفرینندهی روزگار - برآریم گرد از سر آن سوار
نهان ماند این کار یک روزگار - چنین تا برآمد برین روزگار
بیامد کتایون آموزگار - چو خورشید شد بر سر کوه زرد
نماند آن زمان روزگار نبرد - غمی شد ز گفتار او شهریار
برآشفت با گردش روزگار - بدو گفت گشتاسپ کای شهریار
ابی تو مبیناد کس روزگار - ازان کردهی خویش پوزش گرفت
بپیچید زان روزگار شگفت - ز گشتاسپ و ارجاسپ بیتی هزار
بگفتم سرآمد مرا روزگار - به بلخ گزین شد بران نوبهار
که یزدان پرستان بدان روزگار - چو چندی برآمد برین روزگار
خجسته ببود اختر شهریار - به ترکان نداد ایچ کس باژ و ساو
برین روزگار گذشته بتاو - نوشتم یکی نامهای شهریار
چنانچون بد اندر خور روزگار - جهان پهلوان بود آن روزگار
که کودک بد اسفندیار سوار - یکی ترک بد نام او گرگسار
گذشته بروبر بسی روزگار - برین برنیامد بسی روزگار
که گرد از گزیده هزاران هزار - بکشت او ازان دشمنان بیشمار
که آویخت اندر بد روزگار - به خاک افگنم تنش ای شهریار
مگر بر دهد گردش روزگار - کی نامور دست بر دست زد
بنالید ازان روزگاران بد - کرا کشت خواهد همی روزگار
چه نیکوتر از مرگ در کارزار - کی نامبردار زان روزگار
نشست از بر گاه آن شهریار - بدان روزگار اندر اسفندیار
به دشت اندرون بد ز بهر شکار - بدو گفت پورا بدین روزگار
کس آید مرا از در شهریار - ندانم گناهی من ای شهریار
که کردستم اندر همه روزگار - برآمد بسی روزگاری بدوی
که خسرو سوی سیستان کرد روی - به زاول نشستست مهمان زال
برین روزگاران برآمد دو سال - به شهر اندرون گشته گشتی سخن
ازو نو شدی روزگار کهن - اگر بند بر پای اسفندیار
بیابی سرآور برو روزگار - به یزدان چنین گفت کای کردگار
توی برتر از گردش روزگار - سرانجام گشتاسپ بنمود پشت
بدانگه که شد روزگارش درشت - تو دانی که فرزندت اسفندیار
همی بند ساید به بد روزگار - چنین گفت با کشته اسفندیار
که ای مرد نادان بد روزگار - چو لشکر بدانست کاسفندیار
ز بند گران رست و بد روزگار - پدر نیز با فرخ اسفندیار
همی راز گفت از بد روزگار - چنین پاسخ آورد اسفندیار
که بیتو مبیناد کس روزگار - بفرمود تا پیش او گرگسار
بیامد بداندیش و بد روزگار - بدو گفت کای مرد بدبخت خوار
که فردا چه پیش آورد روزگار - بدان آهن از جان اسفندیار
نبردی گمانی به بد روزگار - یکی کار پیشست فردا که مرد
نیندیشد از روزگار نبرد - پدر آسمان باد و مادر زمین
نخوانم برین روزگار آفرین - که چشم بدان از تنش دور باد
همه روزگاران او سور باد - همیشه بدی شاد و به روزگار
روان را خرد بادت آموزگار - به جاماسپ گفت آنگهی شهریار
به من بر بگردد بد روزگار؟ - شود ایمن از گردش روزگار؟
بود اختر نیکش آموزگار؟ - بد اندیشه و گردش روزگار
همی بر بدی بودش آموزگار - خنک آنک او را بود چون تو پشت
بود ایمن از روزگار درشت - خنک زال کش بگذرد روزگار
به گیتی بماند ترا یادگار - تو آن کن که بر یابی از روزگار
بران رو که فرمان دهد شهریار - نخواهم که چون تو یکی شهریار
تبه دارد از چنگ من روزگار - ترا سال برنامد از روزگار
ندانی فریب بد شهریار - چنین گفت با او یل اسفندیار
که شادان بدی تا بود روزگار - سراپرده را گفت بد روزگار
که جمشید را داشتی بر کنار - به پیش اندرون فرخ اسفندیار
کزو شاد شد گردش روزگار - چنین گفت کای جوشن کارزار
برآسودی از جنگ یک روزگار - همی گفت کای داور کردگار
بگردان تو از ما بد روزگار - تو اکنون سپه را هم ایدر بدار
شوم تا چه پیش آورد روزگار - که گر من ز پیکان اسفندیار
شبی را سرآرم بدین روزگار - به چرم اندر است گاو اسفندیار
ندانم چه راند بدو روزگار - که هرکس که او خون اسفندیار
بریزد ورا بشکرد روزگار - مگر بازگردد به شیرین سخن
بیاد آیدش روزگار کهن - همی چاره جویم که تا روزگار
ترا سیر گرداند از کارزار - بدین چوب شد روزگارم به سر
ز سیمرغ وز رستم چارهگر - فراوان برو بگذرد روزگار
که هرگز نبیند بد کارزار - کنون آمدت سودمندی به کار
که در خاک بیند ترا روزگار - بدین سان شود کشته در کارزار
به زاری سرآید برو روزگار - چنین گفت پر دانش اسفندیار
که ای مرد دانای به روزگار - زمانه بیازید چنگال تیز
نبد زو مرا روزگار گریز - چو شد کشته شاهی چو اسفندیار
ببینند ازین پس بد روزگار - گر او بد کند پیچد از روزگار
تو چشم بلا را به تندی مخار - چنین گفت با رستم اسفندیار
که اکنون سرآمد مرا روزگار - که هرکس که او خون اسفندیار
بریزد سرآید برو روزگار - چنین گفت با رستم اسفندیار
که از تو ندیدم بد روزگار - می و رامش و زخم چوگان و کار
بزرگی و برخوردن از روزگار - پس از روزگار منوچهر باز
نیامد چو تو نیز گردنفراز - همه رزم و بزمست و رای و سخن
گذشته بسی روزگار کهن - کزان برتران یادگارش بود
همان مونس روزگارش بود - همی چشم دارم بدین روزگار
که دینار یابم من از شهریار - سر آمد مرا روزگار پزشک
تو بر من مپالای خونین سرشک - درختی بدید از برابر چنار
بروبر گذشته بسی روزگار - که دارد به یاد این چنین روزگار
که داند شنیدن ز آموزگار - دو روز اندران کار شد روزگار
تن رخش بر پیل کردند بار - بفگت این و شد روزگارش به سر
زمان گذشته نیامد به بر - چو شد روزگار تهمتن به سر
به پیش آورم داستانی دگر - چنین گفت کز کار اسفندیار
ز نیک و بد گردش روزگار - چو اسفندیاری که اندر جهان
بدو تازه بد روزگار مهان - چنین گفت کز کین اسفندیار
مرا تلخ شد در جهان روزگار - همانا شنیدی که سام سوار
به مردی چه کرد اندران روزگار - ز یزدان بترس و ز ما شرمدار
نگه کن بدین گردش روزگار - مبیناد چشم کس این روزگار
زمین باد بیتخم اسفندیار - ز تاج تو چشم بدان دور باد
همه روزگاران تو سور باد - تو داراب را پاک و نیکو بدار
بدان تا چه بار آورد روزگار - شدی روزگارش به جستن دو بهر
نشان خواستی زو به دشت و به شهر - سپردش بدو روزگاری دراز
بیاموخت هرچش بدان بد نیاز - ز اختر یکی روزگاری گزید
ز بهر سپهبد چنان چون سزید - ز رنج و ز پروردن شیرخوار
ز تیمار وز گردش روزگار - جهان روشن از تاج محمود باد
همه روزگارانش مسعود باد - چو بشنید سالار روم این سخن
به یاد آمدش روزگار کهن - گزین کن یکی روزگار نبرد
برین باش و زین آرزو برمگرد - ار ایدونک بخشایش کردگار
نباشد تبه شد به ما روزگار - به آواز گفتند کای شهریار
همه خستهایم از بد روزگار - نخست آفرین کرد بر کردگار
که زو دید نیک و بد روزگار - چنین بود بخشش ز بخشندهام
هم از روزگار درخشندهام - ازین پس یکی روزگاری وبد
که اندر جهان شهریاری بود - ز مهران چو بشنید کید این سخن
برو تازه شد روزگار کهن - ازین پس بیاید یکی روزگار
که درویش گردد چنان سست و خوار - نخست آفرین کرد بر کردگار
خداوند پیروز و به روزگار - چنین گفت با رومیان شهریار
که چندین چرا بودتان روزگار - چو بر تخمهیی بگذرد روزگار
نسازند با پند آموزگار - به گیتی همه تخم زفتی مکار
بترس از گزند و بد روزگار - همی برد با خویشتن شست مرد
پژوهندهی روزگار نبرد - وگر هیچ تاب اندر آری به کار
نبینی جز از گردش روزگار - تو جنگی سپاهی به گردش درآر
برآساید از گردش روزگار - نباید کزین گردش روزگار
مرا بهره کین آید و کارزار - نبینی جز از برهنه یک رمه
پراگنده از روزگار دمه - یکی بانگ بشنید کای شهریار
بسی بردی اندر جهان روزگار - ز ما هرک او روزگار نبرد
از اسپ اندر آرد یکی شیرمرد - تبه شد بسی مردم پایکار
ز سرما و برف اندر آن روزگار - چنین داد پاسخ بدو شهریار
که بهر من این آمد از روزگار - یکایک بگفتند کای شهریار
ز تو دور بادا بد روزگار - چنین روزگاری برآمد بران
دم آتش و رنج آهنگران - زبان برگشادند بر شهریار
به نالیدن از گردش روزگار - چو بر مهتری بگذرد روزگار
چه در سور میرد چه در کارزار - همی گفت هرکس که بد روزگار
که از رومیان کم شود شهریار - پس از من شما را همینست کار
نه با من همی بد کند روزگار - که خاک سکندر به اسکندریست
کجا کرده بد روزگاری که زیست - اگر چند هم بگذرد روزگار
نوشته بماند ز ما یادگار - چو آمد بران روزگاری دراز
همی بفگند چادر داد باز - بماند بسی روزگاران چنین
که خوانند هرکس برو آفرین - که جاوید بادا سر تاجدار
خجسته برو گردش روزگار - پس از روزگار سکندر جهان
چه گوید کرا بود تخت مهان - بدو گفت مزدورت آید به کار
که ایدر گذارد به بد روزگار - دران روزگاری همی بود مرد
پر از غم دل و تن پر از رنج و درد - همی پروریدش به بربر به ناز
برآمد برین روزگاری دراز - هرانگه که این مایه بردی بکار
دگر خواه تا بگذرد روزگار - همان نیز تا گردش روزگار
ازان پس کرا باشد آموزگار - سه روز اندر آن کار شد روزگار
نگه کرده شد طالع شهریار - کزین پس کنون تانه بس روزگار
ز چیزی بپیچد دل نامدار - چو لختی برآمد برین روزگار
شکست اندر آمد به آموزگار - چنین تا برآمد برین روزگار
فروزندهتر گشت هر روز کار - مگر ز اختر کرم گفتی سخن
برو نو شدی روزگار کهن - به آواز گفتند کای شهریار
مبیناد چشمت بد روزگار - نباید که چون او یکی شهریار
کند پست کرم اندرین روزگار - چشیدم بسی تلخی روزگار
نبد رنج مهرک مرا در شمار - سکندر که آمد برین روزگار
بکشت آنک بد در جهان شهریار - به دل گفت موبد که بد روزگار
که فرمان چنین آمد از شهریار - به دل گفت بیدار مرد کهن
که آمد کنون روزگار سخن - چو لختی برآمد برین روزگار
فروزنده شد دولت شهریار - که نوشه بدی تا بود روزگار
همیشه خرد بادت آموزگار - بسی برنیامد برین روزگار
که سرو سهی چون گل آمد به بار - به دشمن هرانکس که بنمود پشت
شود زان سپس روزگارش درشت - ترا روزگار اورمزد آن بود
که خشنودی پاک یزدان بود - چنین داد پاسخ که ای شهریار
انوشه بدی تا بود روزگار - همی راند با شرم و با داد کار
چنین تا برآمد برین روزگار - نبود از جهان شاد بس روزگار
سرآمد بران دادگر شهریار - به دل نیز اندیشهی بد مدار
بداندیش را بد بود روزگار - نبودم فراوان من از تخت شاد
همه روزگار تو فرخنده باد - نخست آفرین کرد بر کردگار
فروزندهی گردش روزگار - چو بدخو شود مرد درویش خوار
همی بیند آن از بد روزگار - بپرسیدش از تخت شاهنشهی
هم از رنج وز روزگار بهی - کزو یافتم جان و از کردگار
که فرخنده بادا برو روزگار - بسی برنیامد برین روزگار
که شد مردم لشکری شش هزار - همو آفرینندهی روزگار
به نیکی همو باشد آموزگار - ز مانی برآشفت پس شهریار
برو تنگ شد گردش روزگار - ز شاپور زانگونه شد روزگار
که در باغ با گل ندیدند خار - که باید چنین روزگار از مهان
که بایسته فرزند شاه جهان - چه باشد کجا باشد آن روزگار
که پژمرده گردد گل شهریار - که آشوب بنشاند از روزگار
جهان مرغزاریست بیشهریار - چنین گفت کاین روزگار منست
برین دشت روز شکار منست - سه روز اندران کار شد روزگار
که جویند ز ایران یکی شهریار - کجا بود دانا بدان روزگار
شمار جهان داشت اندر کنار - گر ایدونک نیرو دهد کردگار
به کام دل ما شود روزگار - که دانند موبد مر آن را شمار
ندانست کردن بس روزگار - بدو گفت کای مهتر نامدار
به کام تو باد اختر روزگار - نخست آفرین کرد بر شهریار
که شادان بزی تا بود روزگار - چنین داد پاسخ که یک روزگار
گذر کرد بر بوم ما شهریار - چو کوتاه شد گردش روزگار
سخن ماند زان مهتران یادگار - چنین گفت برزین که ای شهریار
مبیناد بیتو کسی روزگار - که چشم بد از فر تو دور باد
همه روزگاران تو سور باد - کدیور بدو گفت کز کردگار
سرآید مگر بر من این روزگار - نخست آفرین کرد بر کردگار
خداوند پیروز و به روزگار - چنین گفت با رایزن شهریار
که خرم به مردم بود روزگار - بدو پهلوان گفت کای شهریار
مبیناد چشمت بد روزگار - به میدان خرامید تا شهریار
مگر بر شما نوکند روزگار - به یزدان چنین گفت کای کردگار
توانا و دانندهی روزگار - سراسر سخنشان بد از شهریار
که داد او به باد آن همه روزگار - کنون روزگار توام تازه شد
ترا بودن ایدر بیاندازه شد - همی خوار گیری شمار ورا
همان گردش روزگار ورا - وگر گوسفندی برند از رمه
به تیره شب و روزگار دمه - برآمد برین بر بسی روزگار
بکی نامه فرمود پس شهریار - به سختی چنان روزگاری ببرد
همه پیش دستور او برشمرد - مگر مرد درویش کز شهریار
بنالد همی از بد روزگار - به لشکر چنین گفت کامروز کار
به کام ما بد از روزگار - نخستین چنین گفت کز کردگار
بترسیم وز گردش روزگار - برو خوار بود آنچ گفتم سخن
هم اندیشهی روزگار کهن - بدید آنک شد روزگارش درشت
عنان را بپیچید و بنمود پشت - که اکنون فراز آمد آن روزگار
که دین بهی را کنم خواستار - کسی کو بجوید همی روزگار
که تا سست گردد تن شهریار - بدو گفت کین روزگارم دژم
ز من بر من آورد چندین ستم - جهاندار دانا و پروردگار
چنین آفرید اختر روزگار - دگر کو بسستی نشد پیش کار
چو دید او فزونی بدروزگار - کدامست خوشتر مرا روزگار
ازین برشده چرخ ناپایدار - هر آنکس که او کردهی کردگار
بداند گذشت از بد روزگار - که آلوده بینم همی زو سخن
پر از دردم از روزگار کهن - بپرسیدم از روزگار کهن
ز نوشین روان یاد کرد این سخن - چو بشنید نوشینروان این سخن
برو تازه شد روزگار کهن - همیگفت کین مرد ناسازگار
ندانم چه کرد اندران روزگار - خردمند خاقان بدان روزگار
همی دوستی جست با شهریار - بدین روزگاری که ما نزد اوی
ببودیم شادان دل و تازه روی - هرآنکس که سیر آید از روزگار
شود تیز وبا او کند کارزار - همیگفت کای مرد روشنروان
جوان بادی و روزگارت جوان - ز گفتار او شاد شد شهریار
ورا نیک پی خواند و به روزگار - برین برنیامد بسی روزگار
که بیمار شد ناگهان شهریار - نباید کزین جنگ فرجام کار
به ما بازماند بد روزگار - ببرزوی گفت این کس از ما نجست
نه اکنون نه از روزگار نخست - از اندیشه دل را مدار ایچ تنگ
که دوری تو از روزگار درنگ - چنان بد که کسری بدان روزگار
برفت از مداین ز بهر شکار - دگر باره پرسید زان پیشکار
که چون دارد آن کم خرد روزگار - چو برگاشت او پشت بر شهریار
نبیند کس او را بدین روزگار - دگر موبدی گفت کز شهریار
چنین بود پیمان بیک روزگار - سپاس از جهاندار پروردگار
کزویست نیک وبد روزگار - بپرسید شادان دل شهریار
پر اندیشه بینم بدین روزگار - بجایست دارو نیاید به کار
نگه داردش گردش روزگار - گراینده باشی بکردار دین
بداری بدین روزگار گزین - سبک دارد اکنون نگوید سخن
نه از نو نه از روزگار کهن - خرد را کنی با دل آموزگار
بکوشی که نفریبدت روزگار - چنین داد پاسخ که از کردگار
سپاس آنک گشتیم به روزگار - بدین روزگار از چه باشیم شاد
گذشته چه بهتر که گیریم یاد - برآمد برین روزگاری دراز
بسیم و زر آمد سپه را نیاز - مبادا که بیدادگر شهریار
بود شاد برتخت و به روزگار - بما بر پس از مرگ نفرین بود
چوآیین این روزگار این بود - چوخشنود گردد ز ما شهریار
نباشیم ناکام و بد روزگار - جهانجوی دهقان آموزگار
چه گفت اندرین گردش روزگار - جهاندار خونریز و ناسازگار
نکرد ایچ یاد از بد روزگار - نخست آفرین کرد بر کردگار
توانا و داننده روزگار - بدو گفت برگوی کان پند چیست
که ما را بدان روزگار بهیست - هر آنکس که پرهیز کرد از دو کار
نبیند دو چشمش بد روزگار - هم اکنون شب تیره پیش من آر
فراوان بجستن مبر روزگار - هرآنکس که او پند ما داشت خوار
بشوید دل از خوبی روزگار - چو تاریک شد روزگار بهی
ز لشکر بهرمز رسید آگهی - همیخواهم از پاک پروردگار
که چندان مرا بر دهد روزگار - که این روزگار خوشی بگذرد
زمانه نفس را همیبشمرد - همیگفت هرکس که ای شهریار
زتو دور بادا بد روزگار - چوبشنید بهرام کز روزگار
چه آمد بران نامور شهریار - تو را روزگاری سگالیدهام
بنوی کمندیت مالیدهام - بیاویزمت زان سزاوار دار
ببینی ز من تلخی روزگار - بدو گفت گستهم کای شهریار
انوشه بدی تا بود روزگار - ایا مرد بدبخت بیدادگر
همه روزگارت بکژی مبر - سگالیدهام روزگار تو را
بخوبی بسیجیده کارتو را - چنین داد پاسخ مر ابلق سوار
که من خرمم شاد وبه روزگار - تو را روزگار بزرگی مباد
نه بیداد دانی ز شاهی نه داد - تو را اندرین صبر بایست کرد
نبد بنده را روزگارنبرد - نکردی جوان جز برای تو کار
ندیدی دلت جز به روزگار - بدو گفت گستهم کای شهریار
چرایی چنین ایمن از روزگار - چنین گفت خسرو که بد روزگار
که دشمن بدین گونه شد خواستا ر - بدو گفت بندوی کای شهریار
تو را چاره سازم بدین روزگار - کنون آمدی با دلی پر سخن
که من نو کنم روزگار کهن - که تا آفرید این جهان کردگار
پدید آمد این گردش روزگار - ببخشای برجان این هر چهار
کزیشان بپیچد سر روزگار - به راهب چنین گفت پس شهریار
که شاداب دل باش و به روزگار - ز بس بند و پیوند و نیکو سخن
ازان روز تا روزگار کهن - چنین داد پاسخ که گر زین سخن
که پیش آمد از روزگار کهن - نگه کن خسرو بدین کار زار
شود شاد اگر پیچد از روزگار - ز تور و ز سلم اندر آمد سخن
ازان بیهوده روزگار کهن - کزین باره از کین ایرج سخن
نرانیم و از روزگار کهن - تو برنایی و نوز نادیده کار
چو خواهی که بر یابی از روزگار - بدان برنهادم کزین درسخن
نگوید کس از روزگار کهن - چنین گفت قیصر که بد روزگار
که ما سوکواریم زین سوکوار - سلیح و درم خواست واسپان جنگ
سرآمد برو روزگار درنگ - بدو گفت موسیل کای شهریار
بمن بریکی تازه کن روزگار - وزان چاره جستن دران روزگار
وزان پوشش جامهی شهریار - برین تخت شاهی مخور زینهار
همیخیره بفریبدت روزگار - به یزدان چنین گفت کای کردگار
توی برتر از گردش روزگار - بدیدم هنرهای رومی همه
بسان رمه روزگار دمه - کنون هیچ دل را مدارید تنگ
که آمد مرا روزگار درنگ - بگستهم گفت آن زمان شهریار
که تنگ اندرآمد بد روزگار - بهشتم بیامد ز آتشکده
چو نزدیک شد روزگار سده - به ایوان که نوشین روان کرده بود
بسی روزگار اندر آن برده بود - برآمد چنین روزگار دراز
کزان همرهان کس نگشتند باز - ورا بسته و کشته دیدند خوار
بر آسوده از گردش روزگار - چو چندی برآمد برین روزگار
شب و روز آسایش آموزگار - جزاز داد و خورد شکارش نبود
غم گردش روزگارش نبود - نخست آفرین کرد بر کردگار
توانا و دانا و به روزگار - چو برخواند آن نامه را شهریار
بپیچید و ترسان شد از روزگار - چو نیکو گردد به یک ماهکار
تمامی بسالی برد روزگار - نخست آفرین کرد بر کردگار
توانا دانندهی روزگار - کنون روزگار تو بر سرگذشت
بسی روز و شب دیدی و کوه و دشت - ز پیوند وز پند و نیکوسخن
چه از نو چه از روزگار کهن - ز پیوند وز بند آن روزگار
غم و رنج بیند به فرجام کار - که با او مرا هست چندی سخن
چه از نو چه از روزگار کهن - مرا بود هم مادر و هم پدر
کنون روزگار وی آمد به سر - بگفت آنک بندوی را شهریار
تبه کرد و بد شد مرا روزگار - سپاهی که از نزد خسرو شدی
برو روزگار کهن نو شدی - برآمد برین روزگاری دراز
زبان بر دلم هیچ نگشاد راز - کنون روزگار سخن گفتن است
که گردوی ما رابجای تنست - چنین گفت با گردیه شهریار
که بیعیبی از گردش روزگار - برآمد برین روزگاری دراز
نبد گردیه را به چیزی نیاز - دگر بهره زو کوه و دشت شکار
ازان تازه گشتی ورا روزگار - دگر بهره شطرنج بودی و نرد
سخن گفت از روزگار نبرد - چنین داد پاسخ ورا شهریار
که من تنگ دل گشتم از روزگار - ازان نامه شد شاه خرم نهان
برو تازه شد روزگار مهان - مبادا جهان بیچنین شهریار
برومند بادا برو روزگار - ابا فر و با برز و پیروز باد
همه روزگارانش نوروز باد - دگر کت ز دار مسیحا سخن
بیاد آمد از روزگار کهن - ز شیرن جدا بود یک روزگار
بدان گه که بد در جهان شهریار - زبان کرد گویا بشیرین سخن
همیگفت زان روزگار کهن - به روز جوانی شدی شهریار
بسی نیک و بد دیدی از روزگار - بران کار شد روزگار دراز
به کردار آن شاه را بد نیاز - چو بشنید از زاد فرخ سخن
دلش بد شد از روزگار کهن - چو شاهیم شد سال بر سی و شش
میان چنان روزگاران خوش - درخشان شود روزگار بهی
که تاج بزرگی به سر برنهی - جهان آفرین داور داد وراست
همی روزگاری دگرگونه خواست - هر آنکس که بد کرد با شهریار
شب و روز ترسان بد از روزگار - در دخمهی شاه کرد استوار
برین بر نیامد بسی روزگار - چو خسرو که چشم و دل روزگار
نبیند چنو نیز یک شهریار - به ایرانیان گفت کای مهتران
شد این روزگار فرایین گران - بریزند خون ازپی خواسته
شود روزگار مهان کاسته - چو برتخمهییی بگذرد روزگار
چه سود آید از رنج و ز کارزار - نخست آفرین کرد بر کردگار
کزو دید نیک و بد روزگار - که آمد به تنگ اندرون روزگار
نبیند مرا زین سپس شهریار - که خیره به بدخواه منمای پشت
چو پیش آیدت روزگاری درشت - همه با توآییم تا روزگار
چه بازی کند دردم کارزار - گر ای دون که نیرو دهد کردگار
به کام دل ما شود روزگار - ببینیم تا گردش روزگار
چه گوید بدین رای نا استوار - شما را بدین روزگار سترگ
یکی دست باشد بر ما بزرگ - بدین روزگار تباه و دژم
بیابد ز گنجور ما چل درم - نگهبان ما باد پروردگار
شما بیگزند از بد روزگار - بران گونه برکشته شد زار و خوار
گزافه بپرداز زین روزگار - تو را زود یاد آید این روزگار
به پیچی ز اندیشهی نابکار - همیگفت کای روشن کردگار
تویی برتر از گردش روزگار - دگر گفت کنکس که او چون توکشت
به بیند کنون روزگار درشت - بدو گفت به رسام کای شهریار
سرآمد برین تخمهی بر روزگار