«مرهم» در غزلستان
- حافظ شیرازی
- «مرهم» در غزلیات حافظ شیرازی
- دلبرم عزم سفر کرد خدا را یاران
چه کنم با دل مجروح که مرهم با اوست - اگر تو زخم زنی به که دیگری مرهم
و گر تو زهر دهی به که دیگری تریاک - بسوخت حافظ و آن یار دلنواز نگفت
که مرهمی بفرستم که خاطرش خستم - سینه مالامال درد است ای دریغا مرهمی
دل ز تنهایی به جان آمد خدا را همدمی - در طریق عشقبازی امن و آسایش بلاست
ریش باد آن دل که با درد تو خواهد مرهمی - سعدی شیرازی
- «مرهم» در غزلیات سعدی شیرازی
- همچنان امید می دارم که بعد از داغ هجر
مرهمی بر دل نهد امیدوار خویش را - گر خون تازه می رود از ریش اهل دل
دیدار دوستان که ببینند مرهمست - داروی مشتاق چیست زهر ز دست نگار
مرهم عشاق چیست زخم ز بازوی دوست - سعدی صبور باش بر این ریش دردناک
باشد که اتفاق یکی مرهم اوفتد - مکن یارا دلم مجروح مگذار
که هیچم در جهان مرهم نباشد - آشنایان را جراحت مرهمست
زان که شمشیر آشنایی می زند - با دوست باش گر همه آفاق دشمنند
کو مرهمست اگر دگران نیش می زنند - زخم شمشیر غمت را به شکیبایی و عقل
چند مرهم بنهادیم و اثر می نرود - راحت جان باشد از آن قبضه تیغ
مرهم دل باشد از آن جعبه تیر - همچنان داغ جدایی جگرم می سوزد
مگرم دست چو مرهم بنهی بر دل ریش - زخم شمشیر غمت را ننهم مرهم کس
طشت زرینم و پیوند نگیرم به سریش - چو دست مهربان بر سینه ریش
به گیتی در ندارم هیچ مرهم - ای مرهم ریش دردمندان
درمان دگر نمی پذیرم - ای مرهم ریش و مونس جانم
چندین به مفارقت مرنجانم - قناعت می کنم با درد چون درمان نمی یابم
تحمل می کنم با زخم چون مرهم نمی بینم - کیست که مرهم نهد بر دل مجروح عشق
کش نه مجال وقوف نه ره بگسیختن - خار تا کی لاله ای در باغ امیدم نشان
زخم تا کی مرهمی بر جان دردآگین من - نومید نیستم که هم او مرهمی نهد
ور نه به هیچ به نشود دردمند او - از دگری چه حاصلم تا ز تو مهر بگسلم
هم تو که خسته ای دلم مرهم ریش خسته ای - دل دردمند ما را که اسیر توست یارا
به وصال مرهمی نه چو به انتظار خستی - ای گنج نوشدارو با خستگان نگه کن
مرهم به دست و ما را مجروح می گذاری - و گر به خنده درآیی چه جای مرهم ریش
که ممکنست که در جسم مرده جان آری - اگر هزار الم دارم از تو در دل ریش
هنوز مرهم ریشی و داروی المی - ای ذات شریف و شخص روحانی
آرام دلی و مرهم جانی - مولوی
- «مرهم» در دیوان شمس - غزلیات مولوی
- ما خستگانیم و تویی صد مرهم بیمار ما
ما بس خرابیم و تویی هم از كرم معمار ما - ای نفس نوح بیا وی هوس روح بیا
مرهم مجروح بیا صحت بیمار بیا - هم رحمت رحمانی هم مرهم و درمانی
درده تو طبیبانه آن دافع صفرا را - كور و كران عالم دید از مسیح مرهم
گفته مسیح مریم كای كور و كر به رقص آ - خستگانیم و تویی مرهم بیمار ما
ما خرابیم و تویی از كرم معمار ما - دست بگشا دامن خود را بگیر
مرهم این ریش جز این ریش نیست - مرهم تو طالب مجروحهاست
نیست غم ار شست توام خست خست - ای دل فرورو در غمش كالصبر مفتاح الفرج
تا رو نماید مرهمش كالصبر مفتاح الفرج - نی قوس ماند نی قزح نی باده ماند نی قدح
نی عیش ماند نی فرح نی زخم بر مرهم زند - برای زخم چنین غازیان بود مرهم
كسی كه درد ندارد بدو دوا مدهید - چو مست چشم تو نبود شراب را چه طرب
چو همرهم تو نباشی سفر چه سود كند - ای ضربت تو محكم ای نكته تو مرهم
من گشته تمامی كم تا من تو شدم یك سر - شبه من غم تو روغن من مرهم تو
شانهام محرم آن زلف پر از فتنه و شر - رحم كن ار زخم شوم سر به سر
مرهم صبرم ده و رنجم ببر - غیر طواشی غمش یا یلواج مرهمش
هر چه سری برون كند بر سر و پاش می زنم - درافتادم در آب جو شدم شسته ز رنگ و بو
ز عشق ذوق زخم او سر مرهم نمیدارم - اگر دریا شود آتش بنوشیم
وگر زخمی رسد مرهم بسازیم - پیش نشترهای عشق لم یزل
زخم گشتم صد ره و مرهم شدم - من زخم كردم بر دلت مرهم منه بر زخم من
من چاك كردم خرقهات بخیه مزن بر چاك من - وگر در عشق یوسف كف بریدی
همو را گیر و مرهم را رها كن - زهی بر كار و ساكن تو به ظاهر
مثال مرهمی در كار كردن - وآنگه كه مرهم آری سر را به عذر خاری
بر موزه محبت افتد هزار پینه - هم شكننده تو هم اشكسته بند
مرهم جان بر سر اشكست نه - تو جان نخواهی جان دهی هر درد را درمان دهی
مرهم نجویی زخم را خود زخم را دارو شوی - چگونه بسته بگشاید چو دشمن دار مفتاحی
چگونه خسته به گردد چو بر مرهم نمیگردی - در آن اشكستگی او گر بدیدی ذوق اشكستن
نه از مرهم بپرسیدی نه جویای دوایستی - بود كاین نالهها درهم شود آن درد را مرهم
درآرد آن پری رو را ز رحمت در كم آزاری - مینال كه ناله مرهم آمد
بر زخم جراحت جدایی - بر دل و جان قلندر ریش و مرهم هر دو تو
فقر را ای نور مطلق مرهم و ریش آمدی - اگر او ماه منستی شب من روز شدستی
اگر او همرهمستی همه را راه زدستی - خامش مده نشانی گر چه ز هر بیانی
شد مرهم جهانی هر خستهای كه خستی - زخمی بزن دگر تو مرهم نخواهم از تو
گر یك جهان نماند چه غم تو صد جهانی - هزار جان بفزودی اگر دلی بردی
هزار مرهم دادی اگر تنی خستی - بنوش ای ندیمی كه هم خرقهای
بجوش ای شرابی كه خوش مرهمی - «مرهم» در دیوان شمس - رباعیات مولوی
- فردوسی
- «مرهم» در شاهنامه فردوسی