زن، زندگی، آزادی
«پیمان» در غزلستان
- حافظ شیرازی
- «پیمان» در غزلیات حافظ شیرازی
- مطلب طاعت و پیمان و صلاح از من مست
که به پیمانه کشی شهره شدم روز الست - آن چه او ریخت به پیمانه ما نوشیدیم
اگر از خمر بهشت است وگر باده مست - باده لعل لبش کز لب من دور مباد
راح روح که و پیمان ده پیمانه کیست - گرت هواست که معشوق نگسلد پیمان
نگاه دار سر رشته تا نگه دارد - عجب می داشتم دیشب ز حافظ جام و پیمانه
ولی منعش نمی کردم که صوفی وار می آورد - زاهد خلوت نشین دوش به میخانه شد
از سر پیمان برفت با سر پیمانه شد - گر چه حافظ در رنجش زد و پیمان بشکست
لطف او بین که به لطف از در ما بازآمد - دوش دیدم که ملایک در میخانه زدند
گل آدم بسرشتند و به پیمانه زدند - اول به بانگ نای و نی آرد به دل پیغام وی
وان گه به یک پیمانه می با من وفاداری کند - در ازل بست دلم با سر زلفت پیوند
تا ابد سر نکشد و از سر پیمان نرود - اگر رفیق شفیقی درست پیمان باش
حریف خانه و گرمابه و گلستان باش - پیمان شکن هرآینه گردد شکسته حال
ان العهود عند ملیک النهی ذمم - الا ای پیر فرزانه مکن عیبم ز میخانه
که من در ترک پیمانه دلی پیمان شکن دارم - گفتی ز سر عهد ازل یک سخن بگو
آن گه بگویمت که دو پیمانه درکشم - عهد و پیمان فلک را نیست چندان اعتبار
عهد با پیمانه بندم شرط با ساغر کنم - تا بگویم که چه کشفم شد از این سیر و سلوک
به در صومعه با بربط و پیمانه روم - یاد باد آن کو به قصد خون ما
عهد را بشکست و پیمان نیز هم - پیر پیمانه کش من که روانش خوش باد
گفت پرهیز کن از صحبت پیمان شکنان - مرا به دور لب دوست هست پیمانی
که بر زبان نبرم جز حدیث پیمانه - سعدی شیرازی
- «پیمان» در غزلیات سعدی شیرازی
- آن همه دلداری و پیمان و عهد
نیک نکردی که نکردی وفا - دلبندم آن پیمان گسل منظور چشم آرام دل
نی نی دلارامش مخوان کز دل ببرد آرام را - تا عهد تو دربستم عهد همه بشکستم
بعد از تو روا باشد نقض همه پیمان ها - ای سخت کمان سست پیمان
این بود وفای عهد اصحاب - که با شکستن پیمان و برگرفتن دل
هنوز دیده به دیدارت آرزومندست - زهی اندک وفای سست پیمان
که آن سنگین دل نامهربانست - سست پیمانا چرا کردی خلاف عقل و رای
صلح با دشمن اگر با دوستانت جنگ نیست - تو وفا گر کنی و گر نکنی
ما به آخر بریم پیمانت - به راستی که نخواهم بریدن از تو امید
به دوستی که نخواهم شکست پیمانت - بازت ندانم از سر پیمان ما که برد
باز از نگین عهد تو نقش وفا که برد - نه حریف مهربانست حریف سست پیمان
که به روز تیرباران سپر بلا نباشد - صفت عاشق صادق به درستی آنست
که گرش سر برود از سر پیمان نرود - اکنون که بی وفایی یارت درست شد
در دل شکن امید که پیمان شکست یار - ای صبر پای دار که پیمان شکست یار
کارم ز دست رفت و نیامد به دست یار - نه یاری سست پیمانست سعدی
که در سختی کند یاری فراموش - بیا ای لعبت ساقی نگویم چند پیمانه
که گر جیحون بپیمایی نخواهی یافت سیرابم - آن عهد که گفتی نکنم مهر فراموش
بشکستی و من بر سر پیمان درستم - اگر چه مهر بریدی و عهد بشکستی
هنوز بر سر پیمان و عهد و سوگندم - سعدی از جور فراقت همه روز این می گفت
عهد بشکستی و من بر سر پیمان بودم - عهد بشکستی و من بر سر پیمان بودم
شاکر نعمت و پرورده احسان بودم - به سرت کز سر پیمان محبت نروم
گر بفرمایی رفتن به سر پیکانم - فراقم سخت می آید ولیکن صبر می باید
که گر بگریزم از سختی رفیق سست پیمانم - هر چه نه پیوند یار بود بریدیم
وان چه نه پیمان دوست بود شکستیم - سخت مشتاقیم پیمانی بکن
سخت مجروحیم پیکانی بکن - دیدی که وفا به سر نبردی
ای سخت کمان سست پیمان - نبایستی هم اول مهر بستن
چو در دل داشتی پیمان شکستن - به یک بار از جهان دل در تو بستم
ندانستم که پیمانم نپایی - سست پیمانا به یک ره دل ز ما برداشتی
آخر ای بدعهد سنگین دل چرا برداشتی - نمودی چند بار از خود که حافظ عهد و پیمانم
کنونت بازدانستم که ناقض عهد و سوگندی - نه تو گفتی که به جای آرم و گفتم که نیاری
عهد و پیمان و وفاداری و دلبندی و یاری - دلت سختست و پیمان اندکی سست
دگر در هر چه گویم بر کمالی - خیام نیشابوری
- «پیمان» در رباعیات خیام نیشابوری
- مولوی
- «پیمان» در دیوان شمس - غزلیات مولوی
- خاموش كامشب زهره شد ساقی به پیمانه و به مد
بگرفته ساغر میكشد حمرای ما حمرای ما - داد دهی ساغر و پیمانه را
مایه دهی مجلس و میخانه را - مست شوی و شه مستان شوی
چونك بگرداند پیمانه را - كاسه سر از تو پر از تو تهی
كاسه را پیمانه كردی عاقبت - زین حلقه نجهد گوشها كو عقل برد از هوشها
تا سر نهد بر آسیا چون دانه در پیمانه شد - یكی پیمانهای دارم كه بر دریا همیخندد
دل دیوانهای دارم كه بند و پند نپذیرد - نعل آنست كه بوسه گه او خاك بود
لعل آنست كه سوی می و پیمانه برد - پیمانه ایست این جان پیمانه این چه داند
از پاك میپذیرد در خاك میرساند - كاشانه را ویرانه كن فرزانه را دیوانه كن
وان باده در پیمانه كن تا هر دو گردد بیخطر - گفتمش ای جان جان ساقیان بهر خدا
پر كنی پیمانه و نشكنی پیمان خویش - كاسه سر را تهی كن وانگهی با سر بگو
كای مبارك كاسه سر عشق را پیمانه باش - ای عاشقان ای عاشقان پیمانه را گم كردهام
زان می كه در پیمانهها اندرنگنجد خوردهام - ز آغاز عهدی كردهام كاین جان فدای شه كنم
بشكسته بادا پشت جان گر عهد و پیمان بشكنم - چو یوسف كابن یامین را به مكر از دشمنان بستد
تو را هم متهم كردند و من پیمانه دزدیدم - مپرسید مپرسید ز احوال حقیقت
كه ما باده پرستیم نه پیمانه شماریم - باده ده و كم پرس كه چندم قدح است این
كز یاد تو ما باده ز پیمانه ندانیم - تا نجوشیم از این خنب جهان برناییم
كی حریف لب آن ساغر و پیمانه شویم - با این همه كو قند تو كو عهد و كو سوگند تو
چون بوریا بر می شكن ای یار خوش پیمان من - ای داده خاموشانهای ما را تو از پیمانهای
هر لحظه نوافسانهای در خامشی شد نعره زن - تویی پیمانه اسرار گوش و چشم را بربند
نتاند كاسه سوراخ خود پیمانگی كردن - بهل جام عصیرانه كه آوردی ز میخانه
سبو را ساز پیمانه كه بیگه آمدیم ای جان - رو سینه را چون سینهها هفت آب شو از كینهها
وآنگه شراب عشق را پیمانه شو پیمانه شو - ای شعشعه نور فلق در قبه مینای تو
پیمانه خون شفق پنگان خون پیمای تو - كجا شد عهد و پیمانی كه كردی دوش با بنده
كه بادا عهد و بدعهدی و حسنت هر سه پاینده - اگر ساقی ندادت می دلا در گل چه افتادی
وگر آن مشك نگشاد او چرا پر گشت پیمانه - من بیخود و تو بیخود ما را كی برد خانه
من چند تو را گفتم كم خور دو سه پیمانه - پیمانه و پیمانه در باده دوی نبود
خواهی كه یكی گردد بشكن تو دو پیمانه - امروز می باقی بیصرفه ده ای ساقی
از بحر چه كم گردد زین یك دو سه پیمانه - ز انبار تهی گردد پر گردد پیمانه
آن عالم انبار است وین عالم پیمانه - پیمانه چو شد خالی ز انبار بباید جست
ز انبار نهان كان جا پوسیده نشد دانه - ساقی غیب بینی پیدا سلام كرده
پیمانه جام كرده پیمان من گرفته - در هر سری سودای تو در هر لبی هیهای تو
بیفیض شربتهای تو عالم تهی پیمانهای - شرب مرا پیمانه شو وز خویشتن بیگانه شو
با درد من همخانه شو باشد كه با ما خو كنی - چو بی گه آمدی باری درآ مردانهای ساقی
بپیما پنج پیمانه به یك پیمانهای ساقی - میی اندر سرم كردی و دیگر وعدهام كردی
به جان پاكت ای ساقی كه پیمان را نگردانی - برو بیسر به میخانه بخور بیرطل و پیمانه
كز این خم جهان چون می بجوشیدی برون جستی - كجا شد عهد و پیمانی كه میكردی نمیگویی
كسی را كو به جان و دل تو را جوید نمیجویی - كسی كو در شكرخانه شكر نوشد به پیمانه
بدین سركای نه ساله نداند كرد خرسندی - شب قدری كه دادی وعده آن روز
دراندیشی از آن پیمان نخسبی - كجا شد عهد و پیمانی كه كردی
كجا شد قول و سوگندی كه خوردی - كجا شد عهد و پیمان را چه كردی
امانتهای چون جان را چه كردی - توبه با تو خود فضول است و شكستن خود بتر
نقش پیمان گر شكست ارواح آن پیمان تویی - خرمن آتش گرفته صحن صحراهای عشق
گندم او آتشین و جان او پیمانهای - ساقیا شد عقلها هم خانه دیوانگی
كرده مالامال خون پیمانه دیوانگی - ماه پیمانه عمر است گهی پر گه نیم
تو به پیمانه نگنجی تو نه عمر زمنی - «پیمان» در دیوان شمس - رباعیات مولوی
- زیرا که بهر صبوح موسوم شده است
کاین کاسهی سر بدست پیمانهی اوست - بازآی که یار بر سر پیمانست
از مهر تو برنگشت صد چندانست - زان می خوردم که روح پیمانه اوست
زان مست شدم که عقل دیوانهی اوست - سیلاب گرفت گرد ویرانهی عمر
آغاز پری نهاد پیمانهی عمر - سوگند بدان دم که مرا میدیدند
پیمانه به دستی و به دستی دستش - امروز یکی گردش مستانه کنم
وز کاسهی سر ساغر و پیمانه کنم - هر پیمانی که بیتو با خود بستم
چون روی تو دیدم همه را بشکستم - تا میرود آن نگار ما میرانیم
پیمانه چو پر شود فرو گردانیم - هر مهمانرا سه روز باشد پیمان
ای خواجه سه روز شد تو بر خیز و بران - آوخ که ز پیمان و ز پیمانهی او
کس خانهی خود نداند از خانه او - دریای محیط را تو پیمانه مگو
او داند نام خود تو افسانه مگو - گفتم که توئی می و منم پیمانه
من مردهام و تو جانی و جانانه - فردوسی
- «پیمان» در شاهنامه فردوسی
- نپیچد کسی سر ز فرمان اوی
نیارد گذشتن ز پیمان اوی - بدوگفت گر بگذری زین سخن
بتابی ز سوگند و پیمان من - بدو گفت پیمانت خواهم نخست
پس آنگه سخن برگشایم درست - اگر همچنین نیز پیمان کنی
نپیچی ز گفتار و فرمان کنی - زمین هفت کشور به فرمان تست
دد و دام و مردم به پیمان تست - همه محضر ما و پیمان تو
بدرد بپیچد ز فرمان تو - وگر سر بپیچم ز فرمان او
به یک سو گرایم ز پیمان او - دل ما یکایک به فرمان تست
همان جان ما زیر پیمان تست - تو پیمان نیکی دهش بشکنی
چنان بیگنه بچه را بفگنی - کنون این سخن را چه درمان کنید
چگویید و با من چه پیمان کنید - پذیرفتم از دادگر داورم
که هرگز ز پیمان تو نگذرم - به پیمان چنین رفت پیش گروه
چو باز آوریدم ز البرز کوه - سوی شهریاران سر انجمن
شوم خام گفتار و پیمان شکن - ز پیمان نگردد سپهبد پدر
بدین کار دستور باشد مگر - ولیکن چو پیمان چنین بد نخست
بهانه نشاید به بیداد جست - بدان کو مرا دید و بامن نشست
به پیمان گرفتیم دستش بدست - بدو گفت پیمانت خواهم نخست
به چاره دلش را ز کینه بشست - همانا که با زال پیمان من
شنیدست شاه جهانبان من - ز بس درد کو دید بر بیگناه
چنان رفت پیمان که بشنید شاه - نشستم به کابل به فرمان تو
نگه داشتم رای و پیمان تو - مرا در جهان انده جان اوست
کنون با توم روز پیمان اوست - یکی سخت پیمان ستد زو نخست
پس آنگه به مردی ره چاره جست - گرفت آن زمان سام دستش به دست
ورا نیک بنواخت و پیمان ببست - چنین داد پاسخ که پیمان من
درست است اگر بگسلد جان من - دگر ساختن کار مهمان نو
نمودن به داماد پیمان نو - به سیندخت بخشید و دستش بدست
گرفت و یک نیز پیمان ببست - یکی سخت پیمانت خواهم نخست
که لرزان شود زو بر و بوم و رست - ز من خواست پیمان و دادم زمان
که هرگز نباشم بدو بدگمان - بدو بگرو آن دین یزدان بود
نگه کن ز سر تا چه پیمان بود - شما بر گذشته پشیمان شوید
به نوی ز سر باز پیمان شوید - بزرگان ز کرده پشیمان شدند
یکایک ز سر باز پیمان شدند - یکی سخت پیمان فگندیم بن
بران برنهادیم یکسر سخن - یکی آنکه پیمان شکستن ز شاه
بزرگان پیشین ندیدند راه - بنوی یکی باز پیمان نوشت
به باغ بزرگی درختی بکشت - ز کردار بد گر پشیمان شوید
بنوی ز سر باز پیمان شوید - به پیمان شکستن نه اندر خوری
که شیر ژیانی و کی منظری - ازان پس اگر خاک را بسپرم
وگرنه ز پیمان تو نگذرم - به پیمان که از شهر هاماوران
سپهبد دهد ساو و باژ گران - به پیمان که کاووس را با سران
بر رستم آرد ز هاماوران - به خشنودی و رای و فرمان اوی
به خوبی بیاراست پیمان اوی - که رستم که باشد فرمان من
کند پست و پیچد ز پیمان من - بجوشد همانگه پشیمان شود
به خوبی ز سر باز پیمان شود - مرا با تو امروز پیمان یکیست
بگوییم و گفتار ما اندکیست - به پیش جهاندار پیمان کنیم
دل از جنگ جستن پشیمان کنیم - اگر با من اکنون تو پیمان کنی
نپیچی و اندیشه آسان کنی - به سوگند پیمان کن اکنون یکی
ز گفتار من سر مپیچ اندکی - بخواهم من او را و پیمان کنم
زبان را به نزدت گروگان کنم - و گر سر بپیچی ز فرمان من
نیاید دلت سوی پیمان من - بدو راز بگشاد و زو چاره جست
کز آغاز پیمانت خواهم نخست - چو پیمان ستد چیز بسیار داد
سخن گفت ازین در مکن هیچ یاد - که چندین به سوگند پیمان کند
زبان را به خوبی گروگان کند - چو گردآورد مردم کینه جوی
بتابد ز پیمان و سوگند روی - نگه داشت بیدار فرمان اوی
نپیچید دل را ز پیمان اوی - مگر شاه با بنده پیمان کند
زبان را به پاسخ گروگان کند - نهانی چرا گفت باید سخن
سیاوش ز پیمان نگردد ز بن - چو پیمان همی کرد خواهی درست
که آزار و کینه نخواهیم جست - سیاوش اگر سر ز پیمان من
بپیچد نیاید به فرمان من - گذر نیست کس را ز فرمان او
کسی کاو بگردد ز پیمان او - و دیگر که پیمان شکستن ز شاه
نباشد پسندیدهی نیکخواه - گر افراسیاب این سخنها که گفت
به پیمان شکستن بخواهد نهفت - ز فرزند پیمان شکستن مخواه
مکن آنچ نه اندر خورد با کلاه - چنین گفت رستم که اینست رای
جزین روی پیمان نیاید بجای - بپرسید کاین را چه درمان کنیم
وزین چاره جستن چه پیمان کنیم - و گر مهر داری بران اهرمن
نخواهی که خواندت پیمان شکن - بدین گونه پیمان که من کردهام
به یزدان و سوگندها خوردهام - فدای تو بادا تن و جان ما
چنین باد تا مرگ پیمان ما - ز پیمان تو سر نگردد تهی
وگر دور مانم ز تخت مهی - گر ایدونک با من تو پیمان کنی
شناسم که پیان من مشکنی - کنم هرچ گویی به فرمان تو
برین نشکنم رای و پیمان تو - نخستین به پیمان مرا شاد کن
ز سوگند شاهان یکی یاد کن - به فرمان یزدان کند این تهی
که اینست پیمان شاهنشهی - بدو گفت مگذر ز پیمان من
نگهدار آیین و فرمان من - ز پیمان بگردید وز یاد عهد
بیامد دمان تا لب رود شهد - ببیژن چنین گفت گرگین گو
که پیمان نه این بود با شاه نو - بپیمان جدا کرد زو خنجرا
بخوبی کشیدش ببند اندرا - مار گوش و دل سوی فرمان تست
بپیمان روانم گروگان تست - کنم با تو پیمان که خسرو ترا
بخورشید تابان برآرد سرا - که یارد گذشتن ز پیمان اوی
و گر سر کشیدن ز فرمان اوی - ز هر مرز هرکس که دانا بدند
به پیمانش اندر توانا بدند - ز شاهی مرا نام تاجست و تخت
ترا مهر و فرمان و پیمان و بخت - اگر کم کنی جاه فرمان کنم
به پیمان روان را گروگان کنم - چنین داد پاسخ که پیمان من
شنیدی مگر با جهانبان من - همت یار باشم همت کهترم
که هرگز ز پیمان تو نگذرم - همه سربسر با تو پیمان کنند
روان را به مهرت گروگان کنند - به جای آوریدند فرمان تو
نتابد کسی سر ز پیمان تو - مگر با من از داد پیمان کند
که نه بد کند خود نه فرمان کند - همیدون ببستند پیمان برین
که گر تیغ دشمن بدرد زمین - بگشتند یکسر ز فرمان شاه
بهم برشکستند پیمان شاه - فدای تو بادا تن و جان ما
برین بود تا بود پیمان ما - ز بس بند و سوگند و پیمان تو
همی نگذرم من ز فرمان تو - همی بود رستم به ایوان خویش
ز خوردن نگه داشت پیمان خویش - خرامی نیرزید مهمان تو
چنین بود تا بود پیمان تو - همی سر نپیچد ز فرمان تو
دلش راست بینم به پیمان تو - نهادند پیمان دو جنگی که کس
نباشد بران جنگ فریادرس - که پیچد سر از رای و فرمان او
که یارد گذشتن ز پیمان او - به رستم چنین گفت کای بدنشان
چنین بود پیمان گردنکشان - ندانی که مردان پیمانشکن
ستوده نباشد بر انجمن - ز بالا پیاده به پیمان برفت
سوی رود با گبر و شمشیر تفت - بسازم کنون هرچ فرمان تست
همه راستی زیر پیمان تست - اگر با من اکنون تو پیمان کنی
سر از جنگ جستن پشمان کنی - چو پیمان کند شاه پوزش پذیر
کزین پس نیندیشد از کار تیر - مپیچید سرها ز فرمان اوی
مگیرید دوری ز پیمان اوی - نپیچد کسی سر ز فرمان تو
که یارد گذشتن ز پیمان تو - نپیچید رستم ز فرمان اوی
دلش بسته بودی به پیمان اوی - که گر باژ خواهید فرمان کنیم
بنوی یکی باز پیمان کنیم - ز گیتی خور و بخش و پیمان مراست
بزرگی و شاهی و فرمان مراست - فدای تو بادا تن و جان ما
برینست جاوید پیمان ما - کنون گر بسازی و پیمان کنی
دل از جنگ ایران پشیمان کنی - سکندر بدو گفت فرمان تراست
بگو آنچ خواهی که پیمان تراست - شما داد جویید و پیمان کنید
زبان را به پیمان گروگان کنید - چو خواهد که باشد به ایوان خویش
نگردد گریزان ز پیمان خویش - درم را به نام سکندر زنید
بکوشید و پیمان ما مشکنید - که فرمان داراست فرمان تو
نپیچد کسی سر ز پیمان تو - بدو گفت شادم ز فرمان اوی
زمانی نگردم ز پیمان اوی - نگر سر نپیچی ز فرمان من
نگه دار بیدار پیمان من - به پیمان که هرگز به فرزند من
به شهر من و خویش و پیوند من - همان روز پیمان من شد تمام
نه خوب آید از شاه گفتار خام - نه این بود پیمانت با مادرم
نگفتی که از راستی نگذرم؟ - نگردم ز پیمان قیدافه من
نه نیکو بود شاه پیمانشکن - جهاندار بگرفت دستش به دست
بدان گونه کو گفت پیمان ببست - سکندر بیامد به فرمان اوی
دل و جان سپرده به پیمان اوی - نجویند جز رای و فرمان تو
کسی برنگردد ز پیمان تو - نگردم همی جز به فرمان اوی
نیارم گذشتن ز پیمان اوی - بگوید ز گوهر همه هرچ هست
چو دستم بگیری به پیمان به دست - شما دست یکسر به یزدان زنید
بکوشید و پیمان او مشکنید - دلت بسته داری به پیمان اوی
روان را نپیچی ز فرمان اوی - تو ایمن بوی کز تو ما ایمنیم
مبادا که پیمان تو بشکنیم - همه گوش دارید فرمان من
مگردید یکسر ز پیمان من - سپهبد کجا گشت پیمانشکن
بخندد بدو نامدار انجمن - خردگیر کرایش جان تست
نگهدار گفتار و پیمان تست - برین کار با دایه پیمان کنی
زبان در بزرگی گروگان کنی - به سوگند پیمانت خواهم یکی
کزان نگذری جاودان اندکی - همه داد جویید و فرمان کنید
به خوبی ز سر باز پیمان کنید - به یک تن ده از روم تاوان دهی
روان را به پیمان گروگان دهی - اگر با من از داد پیمان کنی
زبان را به پیمان گروگان کنی - سپارم بدو گاه و تاج و سپاه
که پیمان چنین کرد شاپور شاه - نگشت آن دلاور ز پیمان خویش
به مردی نگه داشت سامان خویش - جهان سربسر زیر فرمان اوست
به هر کشوری باژ و پیمان اوست - یکی با شما نیز پیمان کنم
زبان را به یزدان گروگان کنم - ز داد آن چنان به که پیمان تست
ازان پس جهان زیر فرمان تست - هرانکس که بگزید فرمان ما
نپیچد سر از رای و پیمان ما - به پیمان که چیزی نخواهی ز من
ندارم به مرگ آبچین و کفن - بدو گفت بهرام پیمان کنم
برین رنجها سر گروگان کنم - تو پیمان که کردی به کژی مبر
نباید که خوانمت بیدادگر - بفرمای فرمان که پیمان تراست
همه بندگانیم و فرمان تراست - هماکنون بدین با تو پیمان کنم
به بهرام شاهت گروگان کنم - چو بنشست بر تخت شاه از نخست
به پیمان جز از چنگ شیران نجست - به دستت گرفتار شد بیگمان
چو بشکست پیمان شاه جهان - بزرگی و خردی به پیمان اوست
همه بودنی زیر فرمان اوست - بکوشید و پیمان ما مشکنید
پی و بیخ و پیوند بد برکنید - که گیتی سراسر به فرمان تست
سر سرکشان زیر پیمان تست - اگر پاک جانم ز پیمان تو
بپیچد به بیزارم از جان تو - همه گوش دارید و فرمان کنید
ز پیمان او رامش جان کنید - به پیمان سپارم سپاهی تو را
نمایم سوی داد راهی تو را - فرستاد بازش بایوان خویش
بدو خوانده بد عهد و پیمان خویش - مرا با تو پیمان بباید شکست
به ناچار بردن بشمشیر دست - چو پیمان آزادگان بشکنی
نشان بزرگی به خاک افگنی - چو بشکست پیمان شاهان داد
نبود از جوانیش یک روز شاد - چنین گفت لشکر که فرمان تو راست
بدین آشتی رای و پیمان تو راست - چو گویی به سوگند پیمان کنم
که هرگز وفای تو را نشکنم - به پیمان سپارم تو را لشکری
ازان هر یکی بر سران افسری - وزان جایگه شد بایوان خویش
نگه داشت آن راست پیمان خویش - شما رای و فرمان یزدان کنید
به چیزی که پیمان دهد آن کنید - همه تندرستی به فرمان اوست
همه نیکویی زیر پیمان اوست - ستایش همه زیر فرمان اوست
پرستش همه زیر پیمان اوست - نشاید گذشتن ز پیمان اوی
نه پیچیدن از رای و فرمان اوی - کند بار همراه با بار ما
چنینست پیمان و بازار ما - ز باژی که پیمان نهادیم نیز
فرستاده شد هرچ بایست چیز - شتروار باید که هم زین شمار
به پیمان کند رای قنوج بار - دگر موبدی گفت کز شهریار
چنین بود پیمان بیک روزگار - چنین داد پاسخ که فرمان ما
نورزید و بنهفت پیمان ما - بدان تا کس از پهلوانان ما
نپیچد دل و جان ز پیمان ما - مبادا که گردی تو پیمان شکن
که خاکست پیمان شکن را کفن - دگر آنک پیمان سخن خواستن
سخنگوی و بینا دل آراستن - کسی کو بگردد ز پیمان ما
بپیچید دل از رای و فرمان ما - بهرکشوری دست و فرمان مراست
توانایی و داد و پیمان مراست - تو پیمان یزدان نداری نگاه
همی ناسزا خوانی این پیشگاه - گریشان بیایند وفرمان کنند
به پیمان روان را گروگان کنند - کسی کو بپیچد ز فرمان ما
وگر دور ماند ز پیمان ما - چو دوری گزیند ز فرمان تو
بریزند خونش به پیمان تو - ز فرمان و سوگند و پیمان و عهد
تو اندر سخن یاد کن همچو شهد - تو پیمان گفتار من در پذیر
سخن هرچ گفتم همه یادگیر - بماند ز پیوند پیمان ما
ز یزدان چنین است فرمان ما - که سرها بدادند هر دو بباد
جهاندار پیمان شکن خود مباد - مکن یاری مرد پیمان شکن
که پیمان شکن کس نیرزد کفن - بدان شاه نفرین کند تاج و گاه
که پیمان شکن باشد و کینه خواه - به چیزی که گویی تو فرمان کنم
روان را به پیمان گروگان کنم - که اکنون مر این را چه درمان کنیم
ابا شاه ایران چه پیمان کنیم - نه پیمانت این بد به نامه درون
که پیش من آیی بدین دشت خون - بکردند پیمان که از شهریار
کسی برنگردد ازین کارزار - به پیمان که خواند بران آفرین
که کوشد که آباد دارد زمین - بدو گفت خاقان که فرمان تو راست
بدین آرزو رای و پیمان تو راست - چو خاقان برد راه و فرمان من
خرد را نپیچد ز پیمان من - بدو گفت بهرام فرمان تو راست
برین آرزو کام و پیمان تو راست - نیم تا بدم مرد پیمان شکن
تو با من چنین داستانها مزن - اگر با تو بسیار خوبی کند
به فرجام پیمان تو بشکند - نیم من بداندیش و پیمان شکن
که پیمان شکن خاک یابد کفن - چو خراد برزین شنید این سخن
نه سر دید پیمان او را نه بن - بدارم تو را همچوجان و تنم
بکوشم که پیمان تو نشکنم - بران زینهارم که گفتم سخن
بران عهد و پیمان نهادیم بن - همه کهترانیم و فرمان تو راست
برین آرزو رای و پیمان تو راست - چو بگشاد لب زود پیمان ببست
گرفت آن زمان دست او را بدست - مگر به آگهی و بفرمان ما
روان بسته دارد به پیمان ما - همه برگزیدند پیمان اوی
چو خورشید روشن بدی جان اوی - که بود آنک از راه یزدان بگشت
ز راه و ز پیمان ما برگذشت - همان چون شنیدم ز فرمان تو
جهان را بد آمد ز پیمان تو - کس کو ز پیمان من بگذرد
بپیچید ز آیین و راه خرد - ز پیمان بگردند وز راستی
گرامی شود کژی و راستی - نگه کن کنون تا چه فرمان دهی
چه خواهی و با ما چه پیمان نهی - ز پیمان و فرمان او نگذرد
دم خویش بی رای او نشمرد