«غافل» در غزلستان
- حافظ شیرازی
- «غافل» در غزلیات حافظ شیرازی
- نزدی شاه رخ و فوت شد امکان حافظ
چه کنم بازی ایام مرا غافل کرد - دیدی آن قهقهه کبک خرامان حافظ
که ز سرپنجه شاهین قضا غافل بود - حافظ ز شوق مجلس سلطان غیاث دین
غافل مشو که کار تو از ناله می رود - دلم رمیده شد و غافلم من درویش
که آن شکاری سرگشته را چه آمد پیش - عیان نشد که چرا آمدم کجا رفتم
دریغ و درد که غافل ز کار خویشتنم - عابدان آفتاب از دلبر ما غافلند
ای ملامتگو خدا را رو مبین آن رو ببین - عمریست تا دلت ز اسیران زلف ماست
غافل ز حفظ جانب یاران خود مشو - رقیبان غافل و ما را از آن چشم و جبین هر دم
هزاران گونه پیغام است و حاجب در میان ابرو - بیا و سلطنت از ما بخر به مایه حسن
و از این معامله غافل مشو که حیف خوری - در چمن هر ورقی دفتر حالی دگر است
حیف باشد که ز کار همه غافل باشی - سعدی شیرازی
- «غافل» در غزلیات سعدی شیرازی
- عاقلان خوشه چین از سر لیلی غافلند
این کرامت نیست جز مجنون خرمن سوز را - غافل مباش ار عاقلی دریاب اگر صاحب دلی
باشد که نتوان یافتن دیگر چنین ایام را - آری خوشست وقت حریفان به بوی عود
وز سوز غافلند که در جان مجمرست - نسبت عاشق به غفلت می کنند
وان که معشوقی ندارد غافلست - آن که می گوید نظر در صورت خوبان خطاست
او همین صورت همی بیند ز معنی غافلست - عمر نبود آن چه غافل از تو نشستم
باقی عمر ایستاده ام به غرامت - بکی العذول علی ماجری لا جفانی
رفیق غافل از این ماجرا چه غم دارد - غافلست از صورت زیبای او
آن که صورت های دیبا می کند - کس ندانم که در این شهر گرفتار تو نیست
مگر آن کس که به شهر آید و غافل برود - محتسب در قفای رندانست
غافل از صوفیان شاهدباز - با هر که بنشینم دمی کز یاد او غافل شوم
چون صبح بی خورشیدم از دل بر نمی آید نفس - عجایب نقش ها بینی خلاف رومی و چینی
اگر با دوست بنشینی ز دنیا و آخرت غافل - اگر چه مالک رقی و پادشاه به حقی
همت حلال نباشد ز خون بنده تغافل - مشتغل توام چنان کز همه چیز غایبم
مفتکر توام چنان کز همه خلق غافلم - فکرت من کجا رسد در طلب وصال تو
این همه یاد می رود وز تو هنوز غافلم - گفتم ای غافل نبینی کوه با چندین وقار
همچو طفلان دامنش پرارغوان و یاسمین - خیام نیشابوری
- «غافل» در رباعیات خیام نیشابوری
- مولوی
- «غافل» در دیوان شمس - غزلیات مولوی
- تا باز از آن عاقل شده دید از هوا غافل شده
زان باغها آفل شده بیبر شده هم بینوا - ای جاه و جمالت خوش خامش كن و دم دركش
آگاه مكن از ما هر غافل خوابی را - تا ز نیكی وز بدی من واقفم من واقفم
از جمالت غافلم بیا بیا بیا بیا - تا نسوزد عقل من در عشق تو در عشق تو
غافلم نی عاقلم باری بیا رویی نما - تا نسوزد عقل من در عشق تو در عشق تو
غافلم نی عاقلم باری بیا رویی نما - تا ز نیكی وز بدی من واقفم من واقفم
از جمالت غافلم باری بیا رویی نما - میشدی غافل ز اسرار قضا
زخم خوردی از سلحدار قضا - این هوا اندر كمین باشد چو بیند بیرفیق
مرد را تنها بگوید هین كه مردك غافلست - هر كس كه غافل آمد از این روزن ضمیر
گر فاضل زمانه بود گول و كودنیست - غافل ناله كند از جور خلق
خلق بجز شبه عصای تو نیست - در چاه شب غافل مشو در دلو گردون دست زن
یوسف گرفت آن دلو را از چاه سوی جاه شد - افسرده آن عمری كه آن بگذشت بی آن جان خوش
ای گنده آن مغزی كه آن غافل بود زین لوركند - ز خودبینی جدا گشته پر از عشق خدا گشته
ز مالشهای غم غافل به مالنده عبر دارد - آن خر به مثال جو در زر فكند خود را
غافل بود از شاهی كز سنگ گهر سازد - غافلی را لطف بفریبد چنان
قهر نندیشد جنایت میكند - عمر بر اومید فردا میرود
غافلانه سوی غوغا میرود - مرگ از خاطر به ما نزدیكتر
خاطر غافل كجاها میرود - آن زحل از ابلهی جست زبردستیی
غافل از آن كاین فلك زیر و زبر میرود - چه عجب كه جاهل ز دلست غافل
ملكی و شاهی همه را نباشد - به صد حیله كنم غافل از او خود را كنم جاهل
بیاید آن مه كامل به دست او چنین ساغر - این جمله فرمانها از بهر قدر آمد
ای جبری غافل تو از لذت كار آخر - ز جهل توبه و سوگند میتند غافل
چه حیله دارد مقهور در كف قهار - دو چشم كشته به زنده بدان همینگرد
كه ای فسرده غافل بیا و گوش مخار - شهی كه خفت ز شاهی خود بود غافل
خسی كه خفت ز ادبیر خود بود معذور - ز دانشها بشویم دل ز خود خود را كنم غافل
كه سوی دلبر مقبل نشاید ذوفنون رفتن - در روده و سرگینی باد هوس و كینی
ای غافل آلوده رو كم تركوا برخوان - در خواب شود غافل از این دولت بیدار
از پوست چه شیره بودت در فشریدن - مشین غافل به پهلوی حریصان
كه جان گرگین شود از جان گرگین - كاروان رفت و تو غافل خفتهای
در زیانی در زیانی در زیان - هر تن و هر جان كه هست خاك تو بودهست مست
غافلشان كردهای زان هوس بینشان - آن كس بود محتاج می كو غافل است از باغ وی
باغ پرانگور ویی گه باده شو گه بنگ شو - او نعره زنان گشته از خانه كه این جایم
ما غافل از این نعره هم نعره زنان هر سو - وگر خامیكنی غافل بخسپی
بنگذارد تو را ای دوست خام او - با این همه او به بود از غافل منكر كه او
گه میكند اقراركی گه او ز لا پا كوفته - ور سركشی غافل شوی آن سیل عشق مستوی
گوش تو گیرد میكشد كو بر تو دارد رافتی - ای تو فرورفته به خود گاه از آن گور و لحد
غافل از این لحظه كه تو در لحد بود خودی - نباشد عیب در نوری كز او غافل بود كوری
نباشد عیب حلوا را به طعن شخص صفرایی - بر او صفرا كنند آنگه ز نخوت اصل سیم و زر
كه ما زر و هنر داریم و غافل زو كه كانستی - چنانك از شهوتی تو خوش به جسم و جان شهوانی
نباشی زان طرب غافل اگر تو جان جان داری - بر صورت ما واقف پریان و ز جان غافل
در مكر خدا مانده آن قوم ز اغیاری - هر چند كه غافلند از جان
در مكسبه و غم امانی - غافل بدم از آن كه تو مجموع هستیی
مشغول بود فكر به ایمان و كافری - اجل حیات توست ار چه صورتش مرگست
اگر نه غافلی از وی گریزپا چونی - چو غافلی ز ثواب و مقام مسكینان
مراقب ذهبی دشمن مساكینی - «غافل» در دیوان شمس - رباعیات مولوی