«قیاس» در غزلستان
- حافظ شیرازی
- «قیاس» در غزلیات حافظ شیرازی
- سعدی شیرازی
- «قیاس» در غزلیات سعدی شیرازی
- به قیاس درنگنجی و به وصف درنیایی
متحیرم در اوصاف جمال و روی و زیبت - عجب در آن که تو مجموع و گر قیاس کنی
به زیر هر خم مویت دلی پراکندست - سعدیا چندان که خواهی گفت وصف روی یار
حسن گل بیش از قیاس بلبل بسیارگوست - قیاس کن که دلم را چه تیر عشق رسید
که پیش ناوک هجر تو جان سپر می گشت - چو خسرو از لب شیرین نمی برد مقصود
قیاس کن که به فرهاد کوهکن چه رسد - دشمنی کردند با من لیکن از روی قیاس
دوستی باشد که دردم پیش درمان گفته اند - من آن قیاس نکردم که زور بازوی عشق
عنان عقل ز دست حکیم برباید - هر چه در صورت عقل آید و در وهم و قیاس
آن که محبوب منست از همه ممتاز آید - در آبگینه اش آبی که گر قیاس کنی
ندانی آب کدامست و آبگینه کدام - خود گرفتم که نگویم که مرا واقعه ایست
دشمن و دوست بدانند قیاس از سخنم - قیاس آنست سعدی کز کمندش
به جان دادن توانی بازرستن - دوستان هرگز نگردانند روی از مهر دوست
نی معاذالله قیاس دوست از دشمن مکن - من جسم چنین ندیده ام هرگز
چندان که قیاس می کنم جانی - مولوی
- «قیاس» در دیوان شمس - غزلیات مولوی
- چنین باغ و چنین شش جو پس این پنج و این شش جو
قیاسی نیست كمتر جو قیاس اقترانی را - ز عكسشان فلك سبز رنگ لعل شود
قیاس كن كه چگونه كنند دلها را - نورهاشان به هم اندرشده بیحد و قیاس
چون برآید مه تو جمله به تو بسپارند - جز قیاس و دوران هست طرق لیك شدست
بر اولوالفقه و طبیب و متنجم مسدود - عقل دانایی است و نقلش نقل آمد یا قیاس
عشق كان بینش آمد ز آفتاب كن فكان - من قیاسی كردهام رشك تو را در حق او
لیك اندر رشك تو باطل بود پرگار من - سقانا ربنا كاسا مراعاه و ایناسا
فنعم الكاس مقیاسا و بیس الهم كالسرحان - آن كیمیای بیحد و بیعد و بیقیاس
بر هر مسی كه برزد زر شد به ارجعوا - دلاله كیست بلیس این عروس دنیا را
عروس را تو قیاسی بكن ز دلاله - تا نكنی شناس او از دل خود قیاس او
او دگر است و تو دگر هان كه قرابه نشكنی - عقلا ز قیاس خود زین رو تو زنخ میزن
زان رو تو كجا دانی چون مست زنخدانی - ای یوسف جان كه در نخاسی
در حسن و جمال بیقیاسی - تو برسته از فزونی ز قیاسها برونی
به دو چشم مست خونی تو چنین شكر چرایی - آن مه چو در دل آید او را عجب شناسی
در دل چگونه آید از راه بیقیاسی - گفتا تو ناسپاسی تو مس ناشناسی
در شك و در قیاسی زینها كه مینمایی - به چشم عشق توان دید روی یوسف جان را
تو چشم عشق نداری تو مرد وهم و قیاسی - «قیاس» در دیوان شمس - رباعیات مولوی