«فروغ» در غزلستان
- حافظ شیرازی
- «فروغ» در غزلیات حافظ شیرازی
- ای فروغ ماه حسن از روی رخشان شما
آب روی خوبی از چاه زنخدان شما - این همه عکس می و نقش نگارین که نمود
یک فروغ رخ ساقیست که در جام افتاد - فروغ ماه می دیدم ز بام قصر او روشن
که رو از شرم آن خورشید در دیوار می آورد - آن زمان وقت می صبح فروغ است که شب
گرد خرگاه افق پرده شام اندازد - حافظ از شوق رخ مهر فروغ تو بسوخت
کامگارا نظری کن سوی ناکامی چند - ای خرم از فروغ رخت لاله زار عمر
بازآ که ریخت بی گل رویت بهار عمر - وان گهم درداد جامی کز فروغش بر فلک
زهره در رقص آمد و بربط زنان می گفت نوش - زان جا که فیض جام سعادت فروغ توست
بیرون شدی نمای ز ظلمات حیرتم - به خاک پای تو سوگند و نور دیده حافظ
که بی رخ تو فروغ از چراغ دیده ندیدم - صفای خلوت خاطر از آن شمع چگل جویم
فروغ چشم و نور دل از آن ماه ختن دارم - هر دو عالم یک فروغ روی اوست
گفتمت پیدا و پنهان نیز هم - با هر ستاره ای سر و کار است هر شبم
از حسرت فروغ رخ همچو ماه تو - عرض حاجت در حریم حضرتت محتاج نیست
راز کس مخفی نماند با فروغ رای تو - مرا که از رخ او ماه در شبستان است
کجا بود به فروغ ستاره پروایی - سعدی شیرازی
- «فروغ» در غزلیات سعدی شیرازی
- مولوی
- «فروغ» در دیوان شمس - غزلیات مولوی
- كوه طور و دشت و صحرا از فروغ نور او
چون بهشت جاودانی گشته از فر و ضیا - او ز نازش سر كشیده همچو آتش در فروغ
تو ز خجلت سر فكنده چون خطا پیش صواب - خاك از فروغ نفخش قبله فرشته آمد
كب از جوار آتش همطبع آتش آمد - كه نور من شرح الله صدره شمعیست
كه در دو كون نگنجد فروغ انوارش - از غم و اندهان من سوخت درون جان من
جمله فروغ آتشین تا به كیش نهان كنم - تبریز و شمس دین شد سبب فروغ اختر
رخ شمس از او منور به فراز سبز طارم - آن قمری كه نور دل زو است گه حضور دل
تا ز فروغ و ذوق دل روشنی است بر جبین - این جا كسی است پنهان همچون خیال در دل
اما فروغ رویش اركان من گرفته - از آتشهات در فروغند
فارغ از صدق وز دروغند - صفت چراغ داری چو به خانه شب درآیی
همه خانه نور گیرد ز فروغ روشنایی - پر پروانه بسوزد جز پروانه دل
كه پرش ده پره گردد ز فروغ شرری - گر سایه چمن نبدی و فروغ او
من چون درخت بخت خسان بیاصولمی - فردوسی
- «فروغ» در شاهنامه فردوسی
- به چندین فروغ و به چندین چراغ
بیاراسته چون به نوروز باغ - فروغی پدید آمد از هر دو سنگ
دل سنگ گشت از فروغ آذرنگ - که او را فروغی چنین هدیه داد
همین آتش آنگاه قبله نهاد - بگفتا فروغیست این ایزدی
پرستید باید اگر بخردی - مگر کاین همه بند و چندین دروغ
بدین بچگان تو باشد فروغ - سخن گفتن من شود بی فروغ
شود پیش او چارهی من دروغ - هرانجا که روشن بود راستی
فروغ دروغ آورد کاستی - هوا تیره گشت از فروغ درفش
طبر خون و شبگون و زرد و بنفش - ببینی که من زین نجستم دروغ
همی گیرد آتش ز تیغش فروغ - فروغ سر نیزه و تیر و تیغ
بتابد چنان چون ستاره ز میغ - چو جاماسپ گفت این سپیده دمید
فروغ ستاره بشد ناپدید - چو از کوهساران سپیده دمید
فروغ ستاره ببد ناپدید - ببردی ازین پادشاهی فروغ
همی چاره جستی بگفت دروغ - وگر هیچ گردی به گرد دروغ
نگیرد بر من دروغت فروغ - که من زین که گفتم نجویم فروغ
نگردم به هر کار گرد دروغ - که من زین سخنها نجویم فروغ
نگردم به هر کار گرد دروغ - همه راست گفتی نگفتی دروغ
به کژی نگیرند مردان فروغ - ز گیتی ندانی سخن جز دروغ
به کژی گرفتی ز هرکس فروغ - همی داند آنکس که گوید دروغ
همی زان پرستش نگیرد فروغ - فتاده فروغ ستاره در آب
ز گوهر همه خانه چون آفتاب - چنین داد پاسخ که هرگز دروغ
بر شهریاران نگیرد فروغ - رخ پادشا تیره دارد دروغ
بلندیش هرگز نگیرد فروغ - زبان را مگردان به گرد دروغ
چو خواهی که تاج از تو گیرد فروغ - ندانی تو گفتن سخن جز دروغ
دروغ آتشی بد بود بیفروغ - بدانید کان کس که گوید دروغ
نگیرد ازین پس بر ما فروغ - اگر جفت گردد زبان بر دروغ
نگیرد ز بخت سپهری فروغ - پدید آید از گفت یک تن دروغ
ازان پس نگیرد بر ما فروغ - گرانمایگان را فسون ودروغ
به کژی و بیداد جستن فروغ - به هفتم که بستیهد اندر دروغ
به بیشرمی اندر بجوید فروغ - فروغ از تو گیرد روان و خرد
انوشه کسی کو روان پرورد - اگر کشور ازمن نگیرد فروغ
به کژی مکن هیچ رای دروغ - زبان را مگردان بگرد دروغ
چوخواهی که تخت تو گیرد فروغ - هرآنکس که او پیشه گیرد دروغ
ستمکارهای خوانمش بیفروغ - بدین لشکر و چیز ونامی دروغ
نگیری بر تخت شاهی فروغ - همان بد دل و سفله و بیفروغ
سرش پر ز کین و زبان پر دروغ - بدین جستن عیبهای دروغ
به نزد بزرگان نگیری فروغ - بدین چاره ده بند بد را فروغ
که داند که این راستست از دروغ