«پژمرده» در غزلستان
- مولوی
- «پژمرده» در دیوان شمس - غزلیات مولوی
- میران و خواجگانشان پژمرده است جانشان
خاك سیاه بر سر این نوع شاهدان را - ز ابر پرآب دو چشمش ز تصاریف فراق
بر شكوفه رخ پژمرده بباریده خوش است - خربندگی و آنگه از بهر خر مرده
بهر گل پژمرده با خار همیسازد - عجب نباشد اگر مردهای بجوید جان
و یا گیاه بپژمردهای صبا خواهد - سوی درختان نگر ای نوبهار
كز دی دیوانه بپژمردهاند - هر شكوفه كز می ما نیست خندان بر درخت
گر چه او تازهست و خندان هم كنون پژمرده گیر - هر كه جز عاشقان ماهی بیآب دان
مرده و پژمرده است گر چه بود او وزیر - ای كه میش خوردهای از چه تو پژمردهای
باغ رخش دیدهای باز گشا پر و بال - آویختم اندیشه را كاندیشه هشیاری كند
ز اندیشه بیزاری كنم ز اندیشهها پژمردهام - چرا پژمرده باشم من كه بشكفتهست هر جزوم
چرا خربنده باشم من براقی زیر زین دارم - شاخ گل من چو گشت پژمرده
بازش سوی باغ و گلستان بردم - پژمرده شود هزار دولت
ما تازه و تر چو یاسمینیم - گوید كه افسرده شدی بیمن و پژمرده شدی
پیشتر آ تا بزند بر تو هوای دل من - برگشا این پرده را تازه كن پژمرده را
تا رود خاكی به خاك تا روان گردد روان - تا تازه شود پژمرده من
تا مرد شود عنینه من - بیتو همه بازارها پژمرده اندر كارها
باغ و رز و گلزارها مستسقی باران تو - در این اومید پژمرده بپژمردی چو باغ از دی
ز دی بگذر سبك برپر كه نی جان بهاری تو - از مردم پژمرده دل میشود افسرده
دارد سیهی در جان گر زرد بود مازو - خستم جگرت را من بستان جگری دیگر
همچون جگر شیران ای گربه پژمرده - تا خود چه فسون گفتی با گل كه شد او خندان
تا خود چه جفا گفتی با خارك پژمرده - مرغ معماگوی را رسم سخن آموختی
باز دل پژمرده را صد بال و صد پر ساختی - چه رونق یا چه آرایش فزاید
ز پژمرده گیایی گلستانی - ای تن آخر بجنب بر خود و جهدی بكن
جهد مبارك بود از چه تو پژمردهای - گفت درختی به باد چند وزی باد گفت
باد بهاری كند گر چه تو پژمردهای - فردوسی
- «پژمرده» در شاهنامه فردوسی
- چو پژمرده شد روی رنگین تو
نگردد دگر گرد بالین تو - همان زال کو مرغ پرورده بود
چنان پیر سر بود و پژمرده بود - مگر شهر کابل نسوزد به ما
چو پژمرده شد برفروزد به ما - شگفته شد آن روی پژمرده ماه
به نیک اختری برگرفتند راه - بهار دل افروز پژمرده شد
دلش را غم و رنج بسپرده شد - یکایک بدستان رسید آگهی
که پژمرده شد برگ سرو سهی - شود برگ پژمرده و بیخ مست
سرش سوی پستی گراید نخست - کند برگ پژمرده و بیخ سست
سرش سوی پستی گراید نخست - ببالید قیصر ز گفتار اوی
برافروخت پژمرده رخسار اوی - بیاراست خلعت سزاوارشان
برافرخت پژمرده بازارشان - زواره بیامد به نزدیک اوی
ورا دید پژمرده و زردروی - چه بودت که امروز پژمردهای
همانا به شب خواب نشمردهای - دل گازر از درد پژمرده بود
یکی کودک زیرکش مرده بود - تو خواهش کنی گر ترا بخشدم
مگر بخت پژمرده بدرخشدم - چه باشد کجا باشد آن روزگار
که پژمرده گردد گل شهریار - ورا دید پژمرده رنگ رخان
به دیبای زربفت بر داده جان - گیاها ز خشک و ز تر برگزید
ز پژمرده و آنچ رخشنده دید - چو دانا رخ شاه پژمرده یافت
روانش بدرد اندر آزرده یافت - چو پژمرده شد چادر آفتاب
همیساخت هر مهتری جای خواب