زن، زندگی، آزادی
«کیخسرو» در غزلستان
- حافظ شیرازی
- «کیخسرو» در غزلیات حافظ شیرازی
- خیام نیشابوری
- «کیخسرو» در رباعیات خیام نیشابوری
- مولوی
- «کیخسرو» در دیوان شمس - رباعیات مولوی
- فردوسی
- «کیخسرو» در شاهنامه فردوسی
- ز گیتی برآرد سراسر خروش
زمانه ز کیخسرو آید به جوش - چو کیخسرو آید به کین خواستن
عنانش ترا باید آراستن - بدو گفت کیخسرو پاک دین
به تو باد رخشنده توران زمین - فرنگیس و کیخسرو آنجا رسید
بسی مردم آمد ز هر سو پدید - که گفتی مرا چند خسپی مپای
به جشن جهانجوی کیخسرو آی - چو کیخسرو آید ز توران زمین
سوی دشمنان افگند رنج و کین - ببندید کیخسرو شوم را
بداختر پی او بر و بوم را - چو کیخسرو از چشمه او را بدید
بخندید و شادان دلش بردمید - چو نزدیک کیخسرو آمد دلیر
پر از خون بر و چنگ برسان شیر - بدو گفت کیخسرو ای شیر مرد
مرا مادر این از پدر یاد کرد - سرانجام کیخسرو آید پدید
بجا آورد بندها را کلید - زبان را به ترکی بیاراستی
ز کیخسرو از وی نشان خواستی - همی باش بر کوه و در مرغزار
چو کیخسرو آید ترا خواستار - بدو گفت کیخسرو اکنون کجاست
بباید به من برگشادنت راست - چو کیخسرو او را به آرام یافت
بپویید و با زین سوی او شتافت - ز کیخسرو ایدر نبینم نشان
چه دارم همی خویشتن را کشان - بدوگفت کیخسرو ای رزمساز
کنون بر تو بر کار من شد دراز - به کیخسرو اندر نگه کرد گیو
بدان تا چه فرمان دهد شاه نیو - بدو گفت کیخسرو ای شیرفش
زبان را ز سوگند یزدان مکش - که گر گیو و کیخسرو دیوزاد
شوند ابر غرنده گر تیز باد - چو کیخسرو ایران بجوید همی
فرنگیس باری چه پوید همی - نوندی کجا بادبانش نکوست
به خوبی سزاوار کیخسرو اوست - بدو گفت کیخسرو اینست و بس
پناهم به یزدان فریادرس - خبر شد به گیتی که فرزند شاه
جهانجوی کیخسرو آمد ز راه - چو کیخسرو آمد بر شهریار
جهان گشت پر بوی و رنگ و نگار - چو با گیو کیخسرو آمد به زم
جهان چند ازو شاد و چندی دژم - بگویش که کیخسرو آمد به زم
که بادی نجست از بر او دژم - که این نامه از بنده‌ی کردگار
جهانجوی کیخسرو نامدار - برانگیخت کیخسرو اسپ سیاه
چنین گفت با پهلوان سپاه - جهانی فرو ماند اندر شگفت
که کیخسرو آن فر و بالا گرفت - بسی آفرین کرد و بنشست شاد
که گیتی به کیخسرو آباد باد - ترا شاه کیخسرو اندرز کرد
که گرد فرود سیاوش مگرد - سخنگوی دهقان چنین کرد یاد
که یک روز کیخسرو از بامداد - ازو ماند کیخسرو اندر شگفت
چو بنهاد جام آفرین برگرفت - همان طوق کیخسرو و گوشوار
همان یاره‌ی گیو گوهرنگار - چو کیخسرو آمد بکین خواستن
جهان ساز نو خواست آراستن - برای هشیوار و مردان مرد
برآرم ز کیخسرو این بار گرد - بخواهم ز کیخسرو شوم‌زاد
که تخم سیاوش بگیتی مباد - خروشان همی بود زین گفت و گوی
ز کیخسرو آگاهی آمد بروی - چو پیکار کیخسرو آمد پدید
ز من جادویها بباید شنید - تو از کار کیخسرو اندازه گیر
کهن گشته کار جهان تازه گیر - که پیروز کیخسرو از پشت پیل
بزد مهره و گشت گیتی چو نیل - همان روز کیخسرو آنجا رسید
زمین کوه تا کوه لشکر کشید - من از پند کیخسرو افزون کنم
ز دل کینه و آز بیرون کنم - چو اندر کیخسرو آرم به یاد
تو بشنو نگر سر نپیچی ز داد - ترا داد یزدان کلاه و کمر
دگر شاه کیخسرو دادگر - چو کیخسرو از تو پر اندیشه گشت
ترا داد تخت و خود اندر گذشت - بران سان که کیخسرو و کینه‌جوی
ترا بیش بود از کیان آبروی - که بر پیش کاوس کی بنده بود
ز کیخسرو اندر جهان زنده بود - بیارم برت عهد شاهان داد
ز کیخسرو آغاز تا کیقباد - همان عهد کیخسرو دادگر
که چون او نبست از کیان کس کمر - وزو شاه کیخسرو پاک و راد
که لهراسپ را تاج بر سر نهاد - همایون بدی گاه کاوس کی
همان روز کیخسرو نیک‌پی - چو کیخسرو آمد از افراسیاب
ز خون کرد گیتی چو دریای آب - ز هنگامه‌ی کی قباد اندرآی
چنین تا به کیخسرو پاک‌رای - همان چهر کیخسرو جنگ‌جوی
بزرگی و مردی و فرهنگ اوی - کجا آن بزرگان خسرونژاد
جهاندار کیخسرو و کیقباد - به نامه درون پندها یاد داد
ز جمشید و کیخسرو کیقباد - برین هم نشان تا به اسفندیار
چو کیخسرو و رستم نامدار - چو آمد به کیخسرو نیک بخت
فراوان بیفزود بالای تخت - بمیرد کسی کو ز مادر بزاد
ز کیخسرو آغاز تا کی قباد - جهاندار کیخسرو از پشت اوی
بیامد جهان کرد پرگفت و گوی