«مژه» در غزلستان
- حافظ شیرازی
- «مژه» در غزلیات حافظ شیرازی
- مژه سیاهت ار کرد به خون ما اشارت
ز فریب او بیندیش و غلط مکن نگارا - از برای شرف به نوک مژه
خاک راه تو رفتنم هوس است - می چکد شیر هنوز از لب همچون شکرش
گر چه در شیوه گری هر مژه اش قتالیست - گر طمع داری از آن جام مرصع می لعل
ای بسا در که به نوک مژه ات باید سفت - از بن هر مژه ام آب روان است بیا
اگرت میل لب جوی و تماشا باشد - یا رب این بچه ترکان چه دلیرند به خون
که به تیر مژه هر لحظه شکاری گیرند - گیسوی چنگ ببرید به مرگ می ناب
تا حریفان همه خون از مژه ها بگشایند - مطرب از درد محبت عملی می پرداخت
که حکیمان جهان را مژه خون پالا بود - بنازم آن مژه شوخ عافیت کش را
که موج می زندش آب نوش بر سر نیش - سعدی شیرازی
- «مژه» در غزلیات سعدی شیرازی
- تا کوه گرفتم ز فراقت مژه ای آب
چندان بچکانید که بر سنگ نشان کرد - دلم از غمت زمانی نتواند ار ننالد
مژه یک دم آب حسرت نشکیبد ار نریزد - همه شب در این حدیثم که خنک تنی که دارد
مژه ای به خواب و بختی که به خواب درنباشد - در دلم آرام تصور مکن
وز مژه ام خواب توقع مدار - هر که بپرسد ای فلان حال دلت چگونه شد
خون شد و دم به دم همی از مژه می چکانمش - گر آید از تو به رویم هزار تیر جفا
جفاست گر مژه بر هم زنم ز پیکانش - به جفایی و قفایی نرود عاشق صادق
مژه بر هم نزند گر بزنی تیر و سنانش - شرط عقلست که مردم بگریزند از تیر
من گر از دست تو باشد مژه بر هم نزنم - تا شکاری ز کمند سر زلفت نجهد
ز ابروان و مژه ها تیر و کمان ساخته ای - کم می نشود تشنگی دیده شوخم
با آن که روان کرده ام از هر مژه جویی - نوک تیر مژه از جوشن جان می گذرانی
من تنک پوست نگفتم تو چنین سخت کمانی - وز بهر شکار دل نهاده
تیر مژه در کمان ابروی - مولوی
- «مژه» در دیوان شمس - غزلیات مولوی
- از تیر مژه چه صید میكرد
وان ابروی چون كمان چه میشد - در مژه او گر چه دل را مژدههاست
الحذر ای عاشقان از وی حذر - راه نظر ار بودی بیرهزن پنهانی
با هر مژه و ابرو كی تیر و كمانستی - «مژه» در دیوان شمس - رباعیات مولوی
- فردوسی
- «مژه» در شاهنامه فردوسی
- فرو ریخت آب از مژه مادرش
همی خواند با خون دل داورش - سپیدش مژه دیدگان قیرگون
چو بسد لب و رخ به مانند خون - دل و جانم ایدر بماند همی
مژه خون دل برفشاند همی - دو چشمش بسان دو نرگس بباغ
مژه تیرگی برده از پر زاغ - سیه مژه بر نرگسان دژم
فرو خوابنید و نزد هیچ دم - که پروردهی مرغ بیدل شدست
از آب مژه پای در گل شدست - فرو ریخت از مژه سیندخت خون
که کودک ز پهلو کی آید برون - ورا دید نوذر فروریخت آب
ازان مژهی سیرنادیده خواب - گرفت آن دو فرزند را در کنار
فرو ریخت آب از مژه شهریار - بشد ویسه تا پیش افراسیاب
ز درد پسر مژه کرده پرآب - که بر هم زند مژه را جنگجوی
گراید ز بینی سوی مغز بوی - بدست از مژه خون مژگان برفت
برآشفت و این داستان باز گفت - ابا خواهر خویش به آفرید
به خون مژه کرده رخ ناپدید - ببارید خون از مژه مادرش
همه پاک بر کند موی از سرش - سر مژه چون خنجر کابلی
دو زلفش چو پیچان خط مغولی (؟) - بگفت این و بنشست گریان به درد
پر از خون دل و مژه پر آب زرد