شماره ٢٢٤

غزلستان :: ناصر خسرو :: قصايد

افزودن به مورد علاقه ها
اى کرده سرت خو به بى فسارى
تا کى بود اين جهل و بادساري؟
در دشت خطا خيره چند تازي؟
چون سر ز خطا باز خط ناري؟
گر سر ز خطا باز خط نارى
دانم به حقيقت کز اهل نارى
خارى است خطا زهر بار، تاکى
تو پشت در اين زهر بار خاري؟
عقل است به سوى صواب رهبر
با راه برت چون به خار خاري؟
چون با خرد، اى بى خرد، نسازى
جز رنج نبينى و سوکوارى
گوئى که «چرا روزگار جافى
با من نکند هيچ بردباري؟»
اين بند نبينى که بر تو بستند؟
در بند همى چون کنى سواري؟
خواهى که تماشاکنى به نزهت
به خيره در اين چاه تنگ و تارى
جز کانده و غم ندروى و حسرت
هرگاه که تخم محال کارى
آنگه گنه ز روزگار بينى
وز جهل معاداى روزگارى
نايد ز جهان هيچ کار و بارى
الا که به تقدير و امر بارى
هش دار که عالم سراى کار است
مشغول چه باشى به نابکاري؟
بنگر که پس از نيستى چگونه
با جاه شدستى و کامگارى
دانى که تو را کردگار عالم
داده است به حق داد کردگارى
گر تو ندهى داد او به طاعت
در خورد عذابى و ذل و خوارى
بيداد کنى با بزرگ داور
زنهار مکن زينهار خوارى
گر کار فلک گرد گشتن آمد
دين کار تو است و مرد کارى
چون کار به مقدار خويش کردى
رفتى به ره عز و بختيارى
گر گيتى تيمار تو ندارد
آن به که تو تيمار او ندارى
زيرا که همى هرچگونه باشد
هم بگذرد اين مدت شمارى
زى لابه و زاريت ننگرد چرخ
هرچند که لابه کنى و زارى
ديوى است ستمگاره نفس حسى
کو مايه جهل است و بى فسارى
يارى ز خرد خواه، وز قناعت
برکشتن اين ديو کارزارى
بس کس که بر اميد پيشگاهى
زو ماند به خوارى و پيشکارى
بى نام بسى گشت ازو و بى نان
اندر طلب نان و نامدارى
زنهار بدين زينهار خواره
ندهى خرد و جان زينهارى
زير قدمت بسپرد به خوارى
هرگه که تو دل را بدو سپارى
مارى است گزنده طمع که ماران
زين مار برند اى رفيق مارى
گر در دلت اين مار جاى گيرد
چون تو نبود کس به دل فگارى
بى باکى اگر مار را به دل در
با پاک خرد جاى داد يارى
با عقل مکن يار مر طمع را
شايد که نخواهى ز مار يارى
نيکو مثل است آن که «جاى خالى
بهتر چو پر از گرگ مرغزارى »
هرچند که غمگين بود نخواهد
از پشه خردمند غمگسارى
آن کوش که دست از طمع بشوئى
وين سفله جهان را بدو گذارى
وز روزى و از مال و تن درستى
وز فکرت و از علم و هوشيارى
مر نعمت يزدان بى قرين را
يک يک به تن خويش برشمارى
و انديشه کنى سخت کاندر اين بند
از بهر چرا گشته اى حصارى
وانگاه، که داده ستت اندر اين بند
بر جانوران جمله شهريارى
ايشان همه چون سرنگون و خوارند
ايدون و تو چون سرو جويبارى
جستند درين، هر کسى طريقى
اين رفت به ايوان و آن بخارى
رازيت جز آن گفت کان چغانى
بلخيت نه آن گفت کان بخارى
گشتى متحير که اندر اين ره
گامى نتوانى که در گزارى
گوئى به ضرورت که اين چنين است
ليکنت همى نايد استوارى
رازى است بزرگ اين و صعب، او را
تنگ است به دلها درون مجارى
اهل تو مر اين راز را اگر تو
در بند خداوند ذوالفقارى
ور گردن تو طوق او ندارد
بر خشک بخيره مران سمارى



مشاهده برنامه در فروشگاه اپل




نظرات نوشته شده



نظر بدهید