«هلال» در غزلستان
- حافظ شیرازی
- «هلال» در غزلیات حافظ شیرازی
- دریای اخضر فلک و کشتی هلال
هستند غرق نعمت حاجی قوام ما - او را به چشم پاک توان دید چون هلال
هر دیده جای جلوه آن ماه پاره نیست - بیا که ترک فلک خوان روزه غارت کرد
هلال عید به دور قدح اشارت کرد - همین که ساغر زرین خور نهان گردید
هلال عید به دور قدح اشارت کرد - شکسته گشت چو پشت هلال قامت من
کمان ابروی یارم چو وسمه بازکشید - جهان بر ابروی عید از هلال وسمه کشید
هلال عید در ابروی یار باید دید - عشق من با خط مشکین تو امروزی نیست
دیرگاه است کز این جام هلالی مستم - شبی دل را به تاریکی ز زلفت باز می جستم
رخت می دیدم و جامی هلالی باز می خوردم - شکل هلال هر سر مه می دهد نشان
از افسر سیامک و ترک کلاه زو - تا آسمان ز حلقه به گوشان ما شود
کو عشوه ای ز ابروی همچون هلال تو - هلالی شد تنم زین غم که با طغرای ابرویش
که باشد مه که بنماید ز طاق آسمان ابرو - به یاد شخص نزارم که غرق خون دل است
هلال را ز کنار افق کنید نگاه - یا مبسما یحاکی درجا من اللالی
یا رب چه درخور آمد گردش خط هلالی - بر آن نقاش قدرت آفرین باد
که گرد مه کشد خط هلالی - رحم آر بر دل من کز مهر روی خوبت
شد شخص ناتوانم باریک چون هلالی - بعدت منک و قد صرت ذائبا کهلال
اگر چه روی چو ماهت ندیده ام به تمامی - سعدی شیرازی
- «هلال» در غزلیات سعدی شیرازی
- مردم هلال عید بدیدند و پیش ما
عیدست و آنک ابروی همچون هلال دوست - پرتو آفتاب اگر بدر کند هلال را
بدر وجود من چرا در نظرت هلال شد - بر استوای قامتشان گویی ابروان
بالای سرو راست هلالی خمیده اند - رخ از ما تا به کی پنهان کند عید
هلال آنک به ابرو می نماید - دیگر چه توقعست از ایام
چون بدر تمام شد هلالم - نور ستارگان ستد روی چو آفتاب تو
دست نمای خلق شد قامت چون هلال من - نماز شام به بام ار کسی نگاه کند
دو ابروان تو گوید مگر هلالست این - تابنده تر ز روی تو ماهی ندیده چرخ
خوشتر ز ابروی تو هلالی نیافته - دگر آفتاب رویت منمای آسمان را
که قمر ز شرمساری بشکست چون هلالی - نمایندت به هم خلقی به انگشت
چو بینند آن دو ابروی هلالی - ایام را به ماهی یک شب هلال باشد
وان ماه دلستان را هر ابرویی هلالی - ور چو خورشیدت نبینم کاشکی همچون هلال
اندکی پیدا و دیگر در نقابت دیدمی - مولوی
- «هلال» در دیوان شمس - غزلیات مولوی
- هلال وار ز راه دراز میآیند
برای كارگزاری ز قاضی الحاجات - خوش قمررویی كز این غم میگذارد چون هلال
خوش شكرخویی كه با آن شكرستان خو كند - چون موی ابروی را وهمش هلال بیند
بر چشمش آفتابت كی مستدیر باشد - مه میدود چو آیی در ظل آفتابی
بدری شود اگر چه شكل هلال گیرد - مه چون هلال بود سفر كرد آن طرف
بدری منور آمد و شمع دیار شد - تو گاو فربه حرصت به روزه قربان كن
كه تا بری به تبرك هلال لاغر عید - پی خورشید بهر این دوانست
هلال و بدر صبح و شام چون یوز - هم بدر و هم هلالش هم حور و هم جمالش
هم باغ و هم نهالش چون من در انتظارش - اصل و نهال گل عرق لطف مصطفاست
زان صدر بدر گردد آن جا هلال گل - چشم گشا عاشقا بر فلك جان ببین
صورت او چون قمر قامت من چون هلال - چه قبه قبه كز آن قبهها برون آیند
گل و بنفشه و نسرین و سنبل چو هلال - حبذا اسواق اشواق ربت ارباجها
حبذا نور یكون الشمس فیه كالهلال - بیلطف وصال او گشتم چو هلال او
تا شب نبرد هرگز در دور قمر خوابم - ما بدر نی ایم و از پی بدر
خود را چو قد هلال خواهیم - شمس تبریز كه نور مه و اختر هم از اوست
گر چه زارم ز غمش همچو هلال عیدم - آن خیال رخ خوبت كه قمر بنده اوست
وان خم ابروی مانند هلالت بردیم - بدر ما راست اگر چه چو هلالیم نزار
صدر ما راست اگر چه كه در این دهلیزیم - لمع العشق توالی و علی الصبر تعالی
طمس البدر هلالا خضع القلب و اسلم - عید نمای عید را ای تو هلال عید من
گوش بمال ماه را ای مه ناپدید من - شمس تبریز بر افق بخرام
گو شمال هلال و پروین كن - عید نمیدهد فرح بینظر هلال تو
كوس و دهل نمیچخد بیشرف دوال تو - همچو قمر برآمدی بر قمران سر آمدی
همچو هلال زار من زان قمرم به جان تو - صد چرخ طواف آرد بر گرد زمین تو
صد بدر سجود آرد در پیش هلال تو - بدیشان صدقه میده چون هلالند
تو بدری از كجا گیرنده باشی - خورشید كند سجود هر شام
میخواهد از مهت هلالی - تو نه آن بدر كمالی كه دهی نور و نگیری
بستان نور چو سائل كه تو امروز هلالی - بس كن از شمس مبر نه به غروب و نه شروق
كه از او گه چو هلالی و گهی چون قمری - گر نسبتی كنند به نعل آن هلال را
زان ژاژ شاعران نفتد ماه از مهی - در تتق گردها لطیف هلالی
وز جهت دردها لطیف دوایی - به نو نو هلالی به نو نو خیالی
رسد تا نماند حقیقت نهانی - خادعنی و غرنی، هیجنی و جرنی
نور هلال وصلكم من افق مشید - جملنی جماله، نورنی هلاله
اطربنی بسكرة، قلت له فهكذی - «هلال» در دیوان شمس - رباعیات مولوی