«دوران» در غزلستان
- حافظ شیرازی
- «دوران» در غزلیات حافظ شیرازی
- عمرتان باد و مراد ای ساقیان بزم جم
گر چه جام ما نشد پرمی به دوران شما - مرا به بند تو دوران چرخ راضی کرد
ولی چه سود که سررشته در رضای تو بست - آسوده بر کنار چو پرگار می شدم
دوران چو نقطه عاقبتم در میان گرفت - به نوک خامه رقم کرده ای سلام مرا
که کارخانه دوران مباد بی رقمت - چه کند کز پی دوران نرود چون پرگار
هر که در دایره گردش ایام افتاد - در کف غصه دوران دل حافظ خون شد
از فراق رخت ای خواجه قوام الدین داد - چو بر روی زمین باشی توانایی غنیمت دان
که دوران ناتوانی ها بسی زیر زمین دارد - دل چو پرگار به هر سو دورانی می کرد
و اندر آن دایره سرگشته پابرجا بود - از دماغ من سرگشته خیال دهنت
به جفای فلک و غصه دوران نرود - چندان که بر کنار چو پرگار می شدم
دوران چو نقطه ره به میانم نمی دهد - دور گردون گر دو روزی بر مراد ما نرفت
دایما یک سان نباشد حال دوران غم مخور - کمال دلبری و حسن در نظربازیست
به شیوه نظر از نادران دوران باش - وضع دوران بنگر ساغر عشرت برگیر
که به هر حالتی این است بهین اوضاع - ور چو حافظ ز بیابان نبرم ره بیرون
همره کوکبه آصف دوران بروم - دوران همی نویسد بر عارضش خطی خوش
یا رب نوشته بد از یار ما بگردان - چون نیست نقش دوران در هیچ حال ثابت
حافظ مکن شکایت تا می خوریم حالی - مکن حافظ از جور دوران شکایت
چه دانی تو ای بنده کار خدایی - سعدی شیرازی
- «دوران» در غزلیات سعدی شیرازی
- گویند مگو سعدی چندین سخن از عشقش
می گویم و بعد از من گویند به دوران ها - و گر دوران ز سر گیرند هیهات
که مولودی به سیمای تو باشد - بازگویم نه که دوران حیات این همه نیست
سعدی امروز تحمل کن و فردای دگر - دوران دهر و تجربتم سر سپید کرد
وز سر به در نمی رودم همچنان فضول - هیچ دورانی بی فتنه نگویند که بود
تو بدین حسن مگر فتنه این دورانی - خیام نیشابوری
- «دوران» در رباعیات خیام نیشابوری
- مولوی
- «دوران» در دیوان شمس - غزلیات مولوی
- چو یار ما در این عالم كی باشد
چنین عیدی به صد دوران كی دیدست - ای دمت عیسی دم از دوری مزن
من غلام آن كه دوراندیش نیست - به دورانها چو من عاشق نرست از مغرب و مشرق
بپرس از پیر گردونی كه چون من پشت خم دارد - رومی پنهان گشت چو دوران حبش دید
امروز در این لشكر جرار برآمد - رومی پنهان گشت چو دوران حبش دید
امروز در این لشكر جرار برآمد - شاه ما از جان ما هم دور و هم نزدیك بود
جان ما با شاه ما نزدیك و دوراندیش بود - جز قیاس و دوران هست طرق لیك شدست
بر اولوالفقه و طبیب و متنجم مسدود - خیز كه دوران ماست شاه جهان آن ماست
چون نظرش جان ماست عمر مبد رسید - بلك دریاییست عشق و موج رحمت میزند
ابر بفرستد به دوران و به نزدیكان گهر - چرخ میان آب تو بر دوران همیزند
عقل بر طبیبیت عرضه همیكند مجس - ای قطب این هفت آسیا هم كان زر هم كیمیا
ای عیسی دوران بیا بر ما بخوان افسون خوش - دور قمر عمرها ناقص و كوته بود
عمر درازی نهاد یار به دوران خویش - دوران كنون دوران من گردون كنون حیران من
در لامكان سیران من فرمان ز قان آوردهام - دشوارها رفت از نظر هر سد شد زیر و زبر
بر جای پا چون رست پر دوران به آسانی كنم - قدح وارم در این دوران میان حلقه مستان
ز دست این به دست آن بدین دستان همیگردم - غلط گفتم مزاج عشق دارم
ز دوران و سكونتها برونم - ای سررشته طربها عیسی دوران تویی
سر از این روزن فروكن گر چه من چون سوزنم - گر این از شمس تبریز است زهی بنده نوازیها
وگر از دور گردون است زهی دور و زهی دوران - چه جام زهر و قند است این چه سحر و چشم بند است این
كه سرگردان همیدارد تو را این دور و این دوران - شمس الحق تبریزی از دور زمان برتر
و افزوده ز هر دوری از وی دوران من - در این دریا چه كشتی و چه تخته
در این بخشش چه نزدیكان چه دوران - اگر دوران دلیل آرد در آن قال
تخلف دیدهای در روی او مال - اگر چه از رگ گردن به بنده نزدیك است
خدای دور بود از بر خدادوران - چو نیست عشق تو را بندگی به جا میآر
كه حق فرونهلد مزدهای مزدوران - زمان محتاج و مسكین تو باشد
تو را حاجت به دوران و زمان كو - تشنه و مستسقیم مرگ و حیاتم ز آب
دور بگردان كه من بنده دوران تو - كنون دوران جان آمد كه دریا را درآشامد
زهی دوران زهی حلقه زهی دوران سلطانی - خمش كردم درآ ساقی بگردان جام راواقی
زهی دوران و دور ما كه بهر ما میان بستی - بس استت عزت و دوران ز ذوق عشق پرلذت
كجا پیدا شود با عشق یا تلخی و یا خواری - ای موسی این دوران چونی تو ز فرعونان
وی شاه ید بیضا با اهل عمی چونی - نك ساقی بیجوری در مجلس او دوری
در دور درآ بنشین تا كی دوران بینی - هم دور قمر یارا چون بنده بدی ما را
هم ساغر سلطانی اندر دورانستی - به دوران تو منسوخ است شیشه
بگردان آن سبوهای دودستی - اگر دوران دلیل آرد در آن قال
تخلف دیدهای در روی او مال - روز تا شب مست و شب تا روز مست
سخت شیرین باشد این دوران بلی - داد او فلك را دوران دایم
نامد زیانش بیدست و پایی - حكم نو كن كه شاه دورانی
سكه تازه زن كه سلطانی - كتبالروح سراحی الكاس صیاحی
ز تو اندر دورانم، كه ره دور گشادی - لخلیلی دورانی، لحبیبی سیرانی
چو جهت نیست خدا را، چه روم سوی بوادی؟! - نه كه بر كعبهی اعظم دورانست و طوافی؟
دورانی و طوافی لك، یا اهل ودادی - «دوران» در دیوان شمس - رباعیات مولوی
- فردوسی
- «دوران» در شاهنامه فردوسی