در بيان علومى که همراه نفس شوند
در قيامت کجا رود با نفس؟
علم هر بوالفضول و هر با خفس
علم نفسست و عقل و علم اله
کز جهان با تو ميشود همراه
وين سه علم ار کنى به عقل نظر
از کلام و حديث نيست به در
علم کان جز حديث و قرآنست
سر بسر ساز و آلت نانست
جان ازين علم نقش گيرد و بس
چه کند علم ترهات و هوس؟
حاصل اين سه علم ارچه بسيست
زود دريابد، ار به خانه کسيست
جان بسيطست و اين سه علم بسيط
تو فرو رفته در وجيز و وسيط
زينت عقل چيست؟ دانش و داد
شرف نفس؟ خلق خوب نهاد
زين سه هم با تو نقل بايد کرد
نفس را نيز عقل بايد کرد
و آن دو را در ميان چو واسطه نيست
به حقيقت دو نيستند، يکيست
گر ندارى سر صداع و نبرد
گرد اين ثالث ثلاثه مگرد
نفس و عقلند کدخداى فلک
زين دو شايد شد آشناى فلک
اين دو فرمانده، ار ندانندت
به فلک بر شوي، برانندت
زين سه علم آنکه هست بيگانه
ندهندش بر آسمان خانه
اگر اين جا شناختى رستى
ورنه، جان ميکن اندرين پستى
پى اين زاد رو، که زاد اينست
روح را توشه معاد اينست
هر که او آشنا نشد با نجم
همچو شيطان کند شهابش رجم
ديو چون استراق سمع کند
آتشش احتراق جمع کند
تا چو آن آتش اندرو افتد
سر معلق زنان فرو افتد
رفتن ديو تا هوا باشد
جاى او برفلک کجا باشد؟
فلکى چون نبود همراهش
برنيامد کلاه ازين چاهش
تو به بادى چو يخ فروبندى
به تفى آخ واخ فرو بندى
چون توانى گذشت ازين دو نهنک؟
مگر آنشب که خورده باشى بنک
اعتدال ار ز زر بياموزى
در اثير اوفتي، برافروزى
قلب را سوختن يقين باشد
وين اثير از براى اين باشد
نقد آنکس که خالص آمد تفت
از خلاص اثير بيرون رفت
راه گردون پر آتش اندازيست
پس تو پنداشتى که بربازيست؟
گرنه پيش اين زبانه ها بودى
آسمان آشيانه ها بودى
چون سمندر نگشته آتش خوار
چون روى بر سپهر آتش بار؟
اى چو روباه، نزد شير مرو
پيش او باش حق دلير مرو
گذرت بر اثير خواهد بود
راه بر زمهرير خواهد بود
سرد و گرم اين دم ار نورزى تو
زين بسوزى وزان بلرزى تو
طاقت هيچ سرد و گرمت نيست
به فلک ميروى و شرمت نيست
تا تنت همچو جان نگردد پاک
نتوانى گذشت بر افلاک
چون شود جمع نور با سايه
چه سپهر و چه نردبان پايه؟
آنکه از آب و خاک مايه نداشت
برفلک شد، که هيچ سايه نداشت
سايه زايل شود چو نور آمد
غيب بگريخت چون حضور آمد
هر کرا عقل و روح دايه بود
تن او را کدام سايه بود؟
نور بر سايه چون زيادت شد
غيب در کسوت شهادت شد
|
مشاهده برنامه در فروشگاه اپل |
نظرات نوشته شده